Ấn tượng về tiểu thuyết thuyết Gió bụi đầy trời

Bùi Tùng Ảnh| 21/09/2021 09:02

Ra mắt cuối năm 2020 và tái bản đầu năm 2021, tiểu thuyết lịch sử Gió bụi đầy trời của nhà văn Thiên Sơn đã nhận được đánh giá tốt từ công luận khi viết về một thời kỳ lịch sử chưa xa - những ngày sục sôi khí thế Cách mạng tháng Tám (1945), không khí hân hoan ngày Độc lập (2/9/1945) và những tháng ngày tiếp theo khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Đặc biệt, tác phẩm đã khắc họa thành công hình tượng lãnh tụ Hồ Chí Minh chèo lái con thuyền cách mạng cùng với sự đoàn kết đồng lòng của các đảng viên trung kiên và những người yêu nước chân chính vượt qua bão tố ngoạn mục.
Ấn tượng về tiểu thuyết thuyết Gió bụi đầy trời
Vừa mới ra mắt cuối năm 2020, tháng 6/2021 tiểu thuyết Gió bụi đầy trời đã được tải bản.
Đoàn kết triệu người như một
Bối cảnh lịch sử tác giả lấy làm nền cho tiểu thuyết Gió bụi đầy trời (Nxb Hội Nhà văn) chỉ khoanh lại trong vòng chưa đầy một năm (từ sát ngày Tổng khởi nghĩa đến thời điểm Chủ tịch Hồ Chí Minh lên đường sang Pháp bàn thảo về một Hiệp ước mới trong quan hệ của hai nước Việt - Pháp, tháng 5/1946). Thời gian được nén chặt, không gian được mở rộng, hoàn cảnh được cô đặc các xung đột, mâu thuẫn; các nhân vật tham gia sự kiện lịch sử đủ các lực lượng, đảng phái, khuynh hướng tư tưởng, tham vọng. Bàn cờ chính trị thế cuộc phức tạp, rối ren hơn bao giờ hết. Vận mệnh đất nước như ngàn cân treo sợi tóc. Trong thời điểm ngặt nghèo ấy cần thiết xuất hiện một thiên tài.
Lãnh tụ Hồ Chí Minh như một vị cứu tinh của dân tộc hiện diện trong bước ngoặt lịch sử vĩ đại. Phẩm tính lỗi lạc của Hồ Chí Minh trước hết là khả năng đoàn kết toàn dân triệu người như một, hướng vào chỉ một mục đích bảo vệ nền độc lập vừa dành được. Lãnh tụ Hồ Chí Minh, hơn ai hết là người liên tài, biết chiêu hiền đãi sĩ để tập hợp, củng cố, phát huy sức mạnh của lực lượng toàn dân tựa vững trên tinh thần yêu nước. Có thể nói không ai có sức mạnh thuyết phục người khác đi theo lý lẽ, sức mạnh của cái đúng như lãnh tụ Hồ Chí Minh, vì Người biết nhân lên tiềm năng của mỗi cá nhân và thực sự tôn trọng họ. Cứ xem cách lãnh tụ Hồ Chí Minh thuyết phục cựu hoàng Bảo Đại, chúng ta thấy rõ cái tâm và cái tầm của Người. Cứ xem cách lãnh tụ Hồ Chí Minh mời được các chí sĩ, các bậc túc nho như Huỳnh Thúc Kháng hiến sức, hiến kế cho chính quyền mới đủ thấy tài trí anh minh của Người suốt đời chỉ có một ham muốn đất nước được độc lập, nhân dân được hưởng hòa bình, ấm no, hạnh phúc. Cứ xem cách lãnh tụ Hồ Chí Minh ứng xử với đối phương từ Lư Hán, Tiêu Văn (các tướng lĩnh Tàu Tưởng đem quân vào giải giáp quân Nhật), đến các tướng lĩnh Pháp như D’Argenlieu, Pigon, Jean Sainteny, Cédile... đủ thấy lãnh tụ Hồ Chí Minh là nhà ngoại giao tài ba lỗi lạc. Thời điểm nước sôi lửa bỏng ấy, các đảng phái với những đại diện của mình như: Nguyễn Hải Thần, Vũ Hồng Khanh, Nguyễn Tường Tam, Chu Bá Phượng... không phải không có tham vọng soán ngôi sục sôi, dành quyền bính chính trị. Nhưng trước lãnh tụ Hồ Chí Minh, họ đều thúc thủ, cuối cùng phải “tìm chỗ khác chơi”.
Ấn tượng về tiểu thuyết thuyết Gió bụi đầy trời
Tiểu thuyết Gió bụi đầy trời là tập đầu trong trường thiên tiểu thuyết về lịch sử Việt Nam nửa sau thế kỷ XX của nhà văn Thiên Sơn.
Lãnh tụ Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp là những nhân vật có hào quang trong tiểu thuyết Gió bụi đầy trời. Nhưng hình tượng lãnh tụ Hồ Chí Minh sẽ không thật tròn đầy nếu thiếu đi mối liên hệ máu thịt với sức mạnh của tập thể các đồng chí đảng viên trung kiên, trí tuệ mẫn tiệp, đạo cao đức trọng như: Trường Chinh, Võ Nguyên Giáp,  Phạm Văn Đồng,  Lê Duẩn, Tôn Đức Thắng, Trần Văn Giàu, Tố Hữu, Trần Hữu Dực, Tôn Quang Phiệt... Mỗi người một vẻ, một cốt cách, số phận, tâm trạng, nhưng gặp nhau ở một điểm then chốt - tận hiến cho sự nghiệp chung. Mỗi nhân vật lịch sử như một thỏi nam châm lớn, cực mạnh có sức hút lẫn nhau cùng trong một từ trường cách mạng.

Sự thật lịch sử và hư cấu tiểu thuyết
Lịch sử Việt Nam thế kỷ XX, nhất là khoảng thời gian 1945-1946, đầy rẫy những biến cố lớn lao, hết sức phức tạp, quanh co, nhiều điểm mờ, nghịch lý. Tuy nhiên, với một nhà văn viết tiểu thuyết lịch sử thì nhiệm vụ chính lại nằm ở phía khác: “Viết về giai đoạn lịch sử vô cùng đặc biệt thời hiện đại, mong muốn của tôi là mở ra cái không gian bên trong của tâm tưởng các nhân vật, khám phá những bí ẩn phía sau các sự kiện quan trọng” (Lời đầu sách). Rõ ràng là, với nguồn sử liệu hiện nay, nhà văn không quá vất vả để tiếp cận sự thật lịch sử như trước đây. Nhưng để tái hiện được thấu cõi “cái không gian bên trong của tâm tưởng các nhân vật” tham gia các biến cố lịch sử thì lại không hề dễ dàng. Nhất định tác giả gặp khó khi viết tiểu thuyết lịch sử về khoảng thời gian lịch sử đầy ắp bão tố, ngặt nghèo này. Vì thế, trong trả lời phỏng vấn báo Văn nghệ Công an (số 516/ ra ngày 17/9/2020), tác giả đã hơn một  lần nói đến cái “ba-ri-e” cần vượt qua khi viết là “vượt qua những thiên kiến”, “đứng trên mọi thiên kiến”, “vượt qua những thành kiến”, và “có một môi trường văn hóa cởi mở hơn”. Tôi hiểu, đó là đòi hỏi chính đáng về quyền được hư cấu của nhà văn trong sáng tác, đặc biệt trong phạm vi tiểu thuyết lịch sử. Khi tác giả đi vào “cái không gian bên trong của tâm tưởng các nhân vật” thì người đọc khó bắt bẻ đúng sai nếu chỉ so đo nó với sự kiện lịch sử, bởi sự kiện là khách quan, cảm nhận nó là chủ quan. Vì thế, khi viết Gió bụi đầy trời là cơ hội để tác giả thể hiện cái nhìn lịch sử từ một chủ thể xác định, chỉ căn cứ theo tâm lý, tâm trạng, tâm tưởng các nhân vật tham gia sự kiện để nhằm: “Khám phá những bí ẩn phía sau các sự kiện quan trọng. Từ đó giúp người đọc hình dung về sự phức tạp, đa chiều và sự giằng xé của các khuynh hướng tư tưởng chi phối đến dòng chảy lịch sử”. Nếu nhìn từ quan điểm này thì Thiên Sơn đã thành công trong tiểu thuyết lịch sử Gió bụi đầy trời.
Nếu cần chỉ ra một chỗ chưa làm người đọc thật sự hài lòng của Gió bụi đầy trời thì chính là tiểu thuyết còn thiếu nhân vật bình dân (bình thường); từ đầu đến cuối tác phẩm chỉ toàn thấy các nhân vật có tên tuổi thuộc các lực lượng xã hội được ghi vào sử sách. Vì thế, đọc xong có cảm giác thấy hao khuyết một phần cuộc sống phía dân dã muôn đời.
(0) Bình luận
  • Có một miền chỉ một…
    Cách nay không lâu, nhà thơ Quang Hoài trải qua một cơn bạo bệnh. Rất nhiều bạn thơ lo lắng và không khỏi ái ngại cho ông. Rồi may mắn thay, ông đã “thoát hiểm”! Đó cũng là sự ngạc nhiên mà số phận dành cho ông. Càng ngạc nhiên hơn là sau đó cũng không lâu, gần như ngay lập tức, ông cho hạ sinh đứa con tinh thần thứ mười ba mang tên “Miền Hoài Phương”- một cái tên thật có ý nghĩa, lại rất lạ và hấp dẫn độc giả. Hỏi tác giả, mới hay: Đó là cái tên được kết nối, gắn kết thật khéo bởi tên ông (Hoài) cùng tên
  • Ra mắt 5 tác phẩm dự Giải thưởng văn học Kim Đồng lần thứ Nhất
    Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất do Nxb Kim Đồng phát động từ tháng 5/2023 đã nhận được hơn 200 bản thảo của các tác giả từ khắp mọi miền Tổ quốc. 5 tác phẩm đầu tiên dự Giải thưởng vừa được Nxb Kim Đồng xuất bản giới thiệu với bạn đọc. Đó là tác phẩm "Quà Tết của rừng xanh", "Cánh diều hình nốt nhạc", "Mùa động rừng", "Nhẩy lên và hét" và "Đại náo nhà ông ngoại".
  • "Chuyện phố" - một tự sự về đô thị đương đại
    Sau "Lạc giữa cõi người" (tiểu thuyết, 2016), "Bạn bè một thuở" (tiểu thuyết, 2017), "Cuộc cờ" (tiểu thuyết, 2018), "Chuyện làng" (tiểu thuyết, 2020), "Mùa rươi" (tiểu thuyết, 2020),... tác giả Phạm Quang Long tiếp tục cho ra mắt độc giả sáng tác mới mang tên "Chuyện phố".
  • Tự truyện về hành trình của một người làm khuyến học
    Sau cuốn sách “Làng tôi” xuất bản năm 2023, tác giả Cao Văn Hà tiếp tục ra mắt bạn đọc cuốn sách “Từ giấc mơ con đến ước mơ lớn” (Nxb Phụ nữ Việt Nam, 2024). Cuốn sách dày gần 400 trang như là một tự truyện về hành trình làm khuyến học của tác giả trên quê hương Đông Tiến – Bắc Ninh.
  • “Một thời mạ Huế” - đậm sâu cảm xúc, suy tư về xứ Huế
    Tháng 3 này, Tủ sách văn học Việt Nam của Chibooks có thêm ấn phẩm mới là tập tản văn “Một thời mạ Huế” của tác giả Nguyễn Khoa Diệu Hà. Sách do Chibooks liên kết với Nhà xuất bản Lao động ấn hành.
  • Những cuốn sách bồi đắp thêm tình yêu biển đảo
    Với mong muốn bồi dưỡng cho các em tình yêu với biển đảo quê hương, trong tháng 3 này Nhà xuất bản Kim Đồng tái bản và giới thiệu với độc giả cả nước một số cuốn sách đặc sắc thuộc tủ sách Biển đảo Việt Nam. Mỗi cuốn sách là một hành trình độc đáo giúp bạn đọc tìm hiểu về vùng lãnh hải thân yêu của Tổ quốc.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Sắp ra mắt hai bộ phim hoạt hình nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ
    Hãng phim Hoạt hình Việt Nam cho biết, hai bộ phim “Lời hứa Điện Biên” và “Chiếc xe thồ Điện Biên” đang trong quá trình sản xuất, hoàn thiện để chào mừng kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024).
  • Gần 500 lễ hội tại Hà Nội được tổ chức, đảm bảo trang trọng, lành mạnh
    Theo báo cáo của UBND Thành phố Hà Nội tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024” chiều 28/3, từ đầu năm đến nay, gần 500 lễ hội của Thủ đô được tổ chức, đảm bảo trang trọng, vui tươi, lành mạnh…
  • Có một miền chỉ một…
    Cách nay không lâu, nhà thơ Quang Hoài trải qua một cơn bạo bệnh. Rất nhiều bạn thơ lo lắng và không khỏi ái ngại cho ông. Rồi may mắn thay, ông đã “thoát hiểm”! Đó cũng là sự ngạc nhiên mà số phận dành cho ông. Càng ngạc nhiên hơn là sau đó cũng không lâu, gần như ngay lập tức, ông cho hạ sinh đứa con tinh thần thứ mười ba mang tên “Miền Hoài Phương”- một cái tên thật có ý nghĩa, lại rất lạ và hấp dẫn độc giả. Hỏi tác giả, mới hay: Đó là cái tên được kết nối, gắn kết thật khéo bởi tên ông (Hoài) cùng tên
  • Vụ nam sinh bị đánh tổn hại 99% sức khỏe: Công an Hà Nội sẽ xử lý nghiêm việc đưa thông tin xấu độc
    Liên quan đến việc một nam sinh tại quận Long Biên (Hà Nội) gần đây bị đánh tổn hại sức khỏe 99%, Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc Công an TP. Hà Nội cho biết, đang tiếp tục điều tra làm rõ, xử lý đúng người đúng tội. Đồng thời cơ quan công an điều tra, xử xử lý nghiêm minh cá nhân, tổ chức đưa thông tin xấu độc về vụ việc này trên mạng xã hội.
  • Thương hoài xe sứ hàng rong
    Bố tôi bảo rằng, người Hà Nội sành sỏi chơi hàng gốm sứ, có đắt một chút mà món hàng ưng ý họ cũng sẽ mua. Mà gốm sứ Bát Tràng mang theo hồn cốt người Hà thành, dẫu đồ sứ nhập ngoại hay đồ nhựa, inox ào ạt thì gốm sứ Bát Tràng luôn có một vị trí trang trọng trong ngôi nhà của họ.
Đừng bỏ lỡ
  • Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) qua tiếp thu, chỉnh lý đủ điều kiện trình Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội
    Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Nguyễn Công Anh, cho biết, Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) qua những lần xin ý kiến gần đây, cơ bản việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật được các cơ quan Trung ương, đại biểu Quốc hội đánh giá cao và tán thành nhiều nội dung, được lãnh đạo Quốc hội đánh giá đủ điều kiện để trình kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.
  • Quận Tây Hồ: đối ngoại nhân dân góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về công tác đối ngoại của Thủ đô
    Chiều 28/3, Quận uỷ Tây Hồ và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội đã tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác đối ngoại nhân dân giai đoạn 2024 - 2025.
  • Trấn Bình Môn Kinh thành Huế như bị lãng quên
    Trấn Bình Môn là một cổng phụ trong 13 cửa của Kinh thành Huế nhưng ít người lui tới; như bị lãng quên, xuống cấp theo thời gian và tỉnh Thừa Thiên Huế đang triển khai di dời dân để trả lại nguyên trạng cho di tích.
  • Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”
    Chiều 28/3, Báo Hà Nội mới tổ chức lễ phát động viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”. Cuộc thi hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 67 năm ngày Báo Hà Nội mới xuất bản số hằng ngày đầu tiên (24/10/1957 - 24/10/2024). Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về truyền thống văn hóa lịch sử của Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là những thành tựu kinh tế, văn hóa xã hội của Thủ đô trên hành trình 70 năm xây dựng và phát triển.
  • Phú Thọ ra mắt tour du lịch "Về miền Di sản UNESCO ghi danh"
    Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa-Du lịch đất Tổ năm 2024 diễn ra từ ngày 9-18/4 (tức ngày 1-10 tháng 3 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử đền Hùng thành phố Việt Trì và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Phú Thọ, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn. Đặc biệt, dịp này, Phú Thọ ra mắt tour du lịch “Về miền Di sản UNESCO ghi danh”, lấy đền Hùng làm điểm xuất phát chính để đi đến các điểm danh lam, thắng cảnh khác.
  • Quý I năm 2024, Thành phố Hà Nội đã thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI
    Đây là thông tin được Chánh Văn phòng UBND Thành phố kiêm người phát ngôn UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024”, diễn ra chiều 28/3 tại Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.
  • Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội
    Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội sẽ diễn ra đêm nhạc tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff.
  • Giải Cống hiến 2024: Hòa Minzy là Nữ ca sĩ của năm, Đen Vâu lập cú đúp
    Tối 27/3, tại Nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra lễ trao giải Cống hiến 2024. Đây là mùa giải Cống hiến lần thứ 18 được tổ chức và mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là giải Âm nhạc Cống hiến và giải Thể thao Cống hiến.
  • “Đào, phở & piano” - trọn vẹn tình yêu Hà Nội
    Từ cuối năm 2023, tín hiệu rất vui với điện ảnh trong nước khi những bộ phim cả tư nhân và nhà nước lần lượt ra rạp, tạo được hiệu ứng tích cực. “Đào, phở và piano” của đạo diễn Phi Tiến Sơn là một trong số đó. Phim được nhà nước đặt hàng, từng giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23.
  • Hà Nội và những gánh hàng rong...
    Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới những gánh hàng rong. Cùng Người Hà Nội hòa vào nhịp sống hối hả của 36 phố phường trên những gánh hàng rong...
Ấn tượng về tiểu thuyết thuyết Gió bụi đầy trời
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO