Nà o cao lớn, khoẻ mạnh, nà o trí thông minh vượt trội, nà o hệ miễn dịch hoà n hảo..., đó là những lời quảng cáo sữa khiến nhiửu bậc phụ huynh nghĩ rằng sữa là loại thực phẩm mà u nhiệm mà nếu thiếu con họ sẽ còi cọc, kém phát triển cả vử thể chất lẫn tinh thần.
Là bác sĩ tư vấn dinh dườ¡ng thuộc Trung tâm Khám và Tư vấn Dinh dườ¡ng, Viện Dinh dườ¡ng Quốc gia, thạc sĩ Lê Thị Hải từng gặp không ít những câu hửi của các ông bố bà mẹ, đại loại: Có thật uống sữa nhiửu sẽ cao? hoặc Loại sữa nà o sẽ giúp trẻ phát triển chiửu cao tốt?... Bà Hải cho rằng, sở dĩ các ông bố bà mẹ hửi như vậy vì họ đã không nắm được những yếu tố tác động đến sự phát triển chiửu cao của trẻ.
Đúng là sữa chứa đa dạng các chất dinh dườ¡ng giúp trẻ tăng trưởng, song sữa không phải là yếu tố duy nhất góp phần gia tăng chiửu cao ở trẻ - thạc sĩ Hải khẳng định.
Theo bà Hải, chiửu cao của trẻ được quyết định bởi rất nhiửu yếu tố: di truyửn, dinh dườ¡ng, môi trường sống, tình trạng bệnh tật và chế độ tập luyện thể dục thể thao. Trẻ không uống sữa, nhưng chế độ ăn đảm bảo đủ chất dinh dườ¡ng cơ bản cũng như các vi chất dinh dườ¡ng, được chăm sóc tốt (ăn đúng và đủ bữa, ngủ đủ giấc và ngủ trước 10 giử đêm mỗi ngà y), thường luyện tập thể dục thể thao (bơi, chạy, đạp xe...) thì chiửu cao vẫn phát triển tốt. Ngược lại, dù có uống nhiửu sữa, nhưng ông bà , bố mẹ không thuộc diện cao lớn, giấc ngủ của trẻ không đảm bảo, trẻ bị suy dinh dườ¡ng từ trong bà o thai hoặc suy dinh dườ¡ng thể thấp còi (giai đoạn dưới 2 tuổi) thì chiửu cao khó có thể phát triển tốt.
Sữa cũng không biến trẻ thà nh thần đồng
DHA và ARA là các a-xít béo chưa no thuộc nhóm omega-3 tối cần thiết cho cơ thể con người, nhưng cơ thể không thể tự tổng hợp được mà phải bổ sung từ thức ăn. Tác dụng của chúng là tham gia và o việc xây dựng và hoà n thiện sự phát triển của não bộ cũng như thị giác.
Lợi dụng đặc tính nà y, đa số nhà sản xuất sữa đã bổ sung DHA và ARA và o thà nh phần và quảng cáo khuếch đại giá trị của những chất nà y để đánh và o tâm lý tiêu dùng - bà mẹ nà o chẳng muốn con mình thông minh. Nà o là sữa A sẽ giúp bé có một trí não phát triển toà n diện, nà o là sữa B tăng gấp 4 lần DHA giúp bé phát triển trí não một cách tối ưu và học tập hiệu quả...
Các quảng cáo sữa đã khiến các bà mẹ lầm tưởng rằng DHA và ARA chỉ có trong sữa, rằng chỉ có uống sữa, con mình mới thà nh thần đồng. Một bà mẹ chia sẻ trên diễn đà n trên mạng rằng, cứ sữa nà o có DHA là mua cho con vì hoà ng tử bé đang trong giai đoạn cần tăng cường chất xám.
Thực chất, theo thạc sĩ Hải, DHA và ARA có trong rất nhiửu loại thực phẩm như cá, dầu thực vật, hải sản, trứng. Nếu các bà mẹ ăn nhiửu thực phẩm nà y trong thời gian mang thai cũng như trong giai đoạn cho con bú thì con họ vẫn nhận được đầy đủ DHA và ARA. Thời điểm tiếp nhận 2 chất nà y tốt nhất đối với trẻ là giai đoạn trong bà o thai và con đường hấp thu hiệu quả nhất là qua sữa mẹ.
Nhiửu khách hà ng tranh thủ mua sữa cho con trước khi các nhà phân phối áp dụng tăng giá bán. Ảnh: T.A
Khi trẻ ngoà i 2 tuổi, nếu trẻ không uống sữa công thức nữa nhưng chế độ dinh dườ¡ng của trẻ già u các loại thực phẩm kể trên thì trí não của trẻ vẫn phát triển bình thường.
Bà Hải nhấn mạnh, trí thông minh của trẻ không chỉ phụ thuộc và o mỗi DHA và ARA. Sữa cũng như chế độ dinh dườ¡ng tốt chỉ góp phần phát huy hết tiửm năng di truyửn (cả vử chiửu cao lẫn trí thông minh) mà ông bà , bố mẹ để lại chứ không phải là thuốc tiên giúp đứa trẻ cao lớn, thông minh khác thường.
Còn bác sĩ Lê Quang Hà o, Trung tâm Khám và Tư vấn dinh dườ¡ng, Viện Dinh dườ¡ng Quốc gia, hóm hỉnh: Nếu nói cứ uống sữa sẽ thông minh thì bao nhiêu thế hệ người Việt trước đây có uống giọt sữa nà o đâu mà vẫn thà nh bác sĩ, kử¹ sư, nhà khoa học...