Chiếc đòn gánh của mẹ

Nguyễn Tiến Nên| 13/11/2017 15:29

Xa quê hơn ba mươi năm nhưng lúc nào tôi cũng nhớ như in những kỷ niệm tuổi thơ, nơi quê hương với đầy đủ ngọt bùi, gian khó cùng hình ảnh mẹ với chiếc đòn gánh vít cong trên đường làng.

Chiếc đòn gánh của mẹ

Cha tôi vốn là người kỹ tính. Thương vợ quanh năm làm “bạn” với đòn gánh nhưng chẳng có lấy một chiếc đòn gánh nào cho ra hồn, nên ông tự tay làm cho mẹ đòn gánh. Vì tre ở làng toàn là “tre nứa”, thứ tre rỗng ruột không thể làm được đòn gánh, nên ông cất công đi bộ mấy ngày, nghe nói sang tận huyện bên, mới tìm mua được cây tre vừa ý về làm đòn gánh. Ông bảo, chiếc đòn gánh ưng ý phải vừa cứng, vừa dẻo. Lúc gánh nặng đường xa, đòn gánh kẽo kẹt nhún đều theo nhịp bước, mỗi lần nó oằn lại rồi duỗi ra thì sức nặng trên vai có thể giảm đi một ít. 

Mua được tre rồi, cha tự tay đẽo đòn gánh. Ông nhóm một đống lửa ngoài vườn, rồi hun chiếc đòn gánh đến độ ám khói, bóng lên, rắn rỏi. Vừa hun ông vừa dùng tay nhún thử rồi gật gật đầu. Khi đã vừa ý ông chuyển sang chau chuốt hai chiếc “mấu”. Thường thì người ta khoan lỗ rồi đóng chốt, chỉ giữ cho đầu quang gánh không bị tuột. Nhưng cha tôi thì không làm thế. Lúc đẽo đòn gánh, ông cố tình tạo ra hai khoảng lõm, như vậy đầu quang không tuột ra cũng chẳng thể tuột vào.

Chiếc đòn gánh do cha tôi “chế tạo” ngày nào cũng theo mẹ trên vai. Khi nước nôi, lúc chợ búa, rồi phân gio ra đồng, khoai lúa về nhà… Tôi nhớ rõ nhất ngày Mỹ leo thang, sau mấy lần chúng đánh bom toạ độ, bom bi, thuỷ pháo… làng tôi trù phú là thế cứ xác xơ dần. Rồi mọi người phải sơ tán đi nơi khác để đảm bảo an toàn. Chiếc đòn gánh ngày ngày lại thêm nhiệm vụ mới, cùng với mẹ tôi nó đã tải không biết bao nhiêu là đồ đạc, thức ăn vật dùng từ nhà đến nơi sơ tán. Hồi đó đàn ông ở làng hiếm lắm, trai tráng lần lượt ra trận, người ở lại vừa sản xuất vừa trực chiến bắn trả máy bay địch. Cha tôi cũng lăn lộn suốt ngày nên ít khi thấy mặt. Gánh xong đồ của nhà, mẹ tiếp tục tải giúp cho những nhà cô bác neo người. Chiếc đòn gánh cũng chịu khó, tảo tần như mẹ. Chẳng hề năn nỉ, nó vẫn đều đều nhảy nhót trên đôi vai mẹ tôi. Lên nơi sơ tán, tuy có xa vùng trọng điểm bắn phá của địch nhưng máy bay vẫn gầm rít xé trời, bom đạn vẫn ì ầm vọng tới từ nhiều hướng. Cuộc sống lao động, sản xuất, học tập trong thời chiến vẫn ngày ngày tiếp diễn. Những ngày tháng đó mẹ tôi thường nói với chúng tôi rằng: “Nay mai hòa bình thống nhất, nước mình mình ở, ruộng ta ta làm, dù có thiếu thốn gì cũng vẫn sung sướng”. Nghe mẹ nói tôi cứ hình dung ngày hòa bình đang đến rất gần!

Thế rồi cái “ngày vui náo nức” ấy đã đến. Đất nước tưng bừng, cờ hoa phấn khởi. Tôi thương mẹ lúc gánh đi chừng đó, giờ chuyển về gấp bội phần, chiếc đòn gánh lại ngày ngày bần bật trên vai mẹ. 

Về lại quê vừa mới ổn định thì tôi tốt nghiệp cấp II. Khắp nơi mọi người nô nức lên đường, đi khôi phục những tàn tích do chiến tranh để lại. Cũng mùa hè năm đó tôi “bay” theo “đàn”. Khi chia tay, ánh mắt tôi bắt gặp chiếc đòn gánh của mẹ, lòng tôi nao nao, chộn rộn bao nỗi niềm…

Chừng ấy năm trôi qua với bao đổi thay, nếm trải nhưng quê hương tuổi thơ vẫn luôn đau đáu lòng tôi. Mỗi lần có dịp về thăm quê, bao nhiêu hoài niệm lại ùa về trong tôi. Hoài niệm về cha với cái tính chăm chỉ và kỹ càng. Hoài niệm về mẹ với cái dáng tất bật, đòn gánh vắt ngang đổ dài theo nắng chiều trên đường làng… 

Giờ làng tôi mọi thứ đều đổi khác. Người ta ít dùng đòn gánh hơn, may chăng kiếm cả chục nhà mới có một vài cái. Chiếc đòn gánh của mẹ năm xưa cũng đã lâu không ai dùng tới. Nhưng chẳng vì thế mà nó không còn giá trị. Với tôi, đằng sau cái cũ kỹ, xù xì của chiếc đòn gánh ấy là bao tảo tần yêu thương của mẹ để chúng tôi sải bước trong đời cho tới hôm nay.                                                                                                  
(0) Bình luận
  • Dưới bóng cây mận già
    Năm ấy, một ngày đầu mùa hè, con ngựa bạch xuất hiện ở cổng nhà tôi với hai cái sọt to tướng đầy măng rừng trên lưng. Chở nặng, và bị cột vào gốc cây, con ngựa đứng im, đầu hơi cúi xuống trầm tư. Cái đuôi dài xác xơ thi thoảng vẩy lên đuổi một con ruồi vô ý.
  • Hạnh phúc của mẹ
    Gần bảy giờ, trời đã nhá nhem tôi mới về tới phòng trọ. Tôi giật mình vì có bóng người đang ngồi thu lu trước cửa. Hóa ra đó là mẹ… Tôi vội hỏi vì sao mẹ lên chơi mà không nói trước để tôi ra bến xe đón. Mẹ nói lên đột xuất nên không muốn gọi, sợ tôi bận, mẹ bắt xe ôm về phòng trọ của tôi cũng được. Lúc này tôi mới để ý dưới chân mẹ là một cái túi du lịch to, mẹ đã mang theo khá nhiều quần áo, chắc không định ở chơi vài ngày rồi về. Lòng dạ tôi bỗng bồn chồn.
  • Câu chuyện một giờ
    Kate Chopin (1850 - 1904) là nhà văn người Mỹ và là một trong những tác giả nữ quyền đầu tiên của thế kỷ 20. Vốn là một người nội trợ, nhưng cuộc đời bà đã thay đổi kể từ sau cái chết yểu của người chồng. Bà trở thành nhà văn viết truyện ngắn đầy tài năng và giàu năng lượng. Kate Chopin được biết đến nhiều nhất qua tiểu thuyết “The Awakening” (1899) - câu chuyện tiên tri đầy ám ảnh về một người phụ nữ.
  • Hoa thủy tiên của mẹ
    Đã nhiều năm trôi qua chúng tôi không lên bờ đón Tết. Mẹ nói đời mẹ gửi cả vào sông. Sống ở trên sông. Mai này mẹ nằm lại đáy sông, nhờ sông giữ giùm phần linh hồn người thiên cổ. Mẹ không muốn xa dòng sông nửa bước. Tôi lớn lên trên chiếc ghe chòng chành sóng nước, qua bao mùa gió trăng. Mùa xuân này tôi ra lái thuyền ngồi chải tóc.
  • Ký ức xương rồng
    (Làm sao em nhớ Mưa ngoài song bay… T.C.S)
  • Tin vào nắng
    Cuối giờ chiều, Diệp gọi cho cô về số máy cơ quan, vừa kịp “Alô” đã nghe đầu kia choe chóe: “Mày còn chết gí ở đấy à? Tuần sau tao cưới rồi, đang túi bụi đưa thiếp mời đây. Mày phải về từ hai hôm trước còn giúp các cụ tiếp khách ở nhà.” Diệp lúc nào cũng thế, cứ ào ào như đi đánh trận. Cầm tấm thiệp được thiết kế khá cầu kỳ, tên chú rể là Biền - không nằm trong số những người quen cũ.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Gần 500 lễ hội tại Hà Nội được tổ chức, đảm bảo trang trọng, lành mạnh
    Theo báo cáo của UBND Thành phố Hà Nội tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024” chiều 28/3, từ đầu năm đến nay, gần 500 lễ hội của Thủ đô được tổ chức, đảm bảo trang trọng, vui tươi, lành mạnh…
  • Có một miền chỉ một…
    Cách nay không lâu, nhà thơ Quang Hoài trải qua một cơn bạo bệnh. Rất nhiều bạn thơ lo lắng và không khỏi ái ngại cho ông. Rồi may mắn thay, ông đã “thoát hiểm”! Đó cũng là sự ngạc nhiên mà số phận dành cho ông. Càng ngạc nhiên hơn là sau đó cũng không lâu, gần như ngay lập tức, ông cho hạ sinh đứa con tinh thần thứ mười ba mang tên “Miền Hoài Phương”- một cái tên thật có ý nghĩa, lại rất lạ và hấp dẫn độc giả. Hỏi tác giả, mới hay: Đó là cái tên được kết nối, gắn kết thật khéo bởi tên ông (Hoài) cùng tên
  • Trở lại Hà Nội sau 15 năm, nhà văn quốc tế vẫn ấn tượng với ẩm thực Thủ đô
    Trong bài viết trên trang Travel And Leisure gần đây, nhà văn Chris Wallace (Mỹ) cho biết, sau 15 năm trở lại Việt Nam đã nhận thấy quốc gia hình chữ S có nhiều sự phát triển. Với Hà Nội, nhà văn Chris Wallace ấn tượng với món chả cá, cà phê sữa, khu phố cổ…
  • Thương hoài xe sứ hàng rong
    Bố tôi bảo rằng, người Hà Nội sành sỏi chơi hàng gốm sứ, có đắt một chút mà món hàng ưng ý họ cũng sẽ mua. Mà gốm sứ Bát Tràng mang theo hồn cốt người Hà thành, dẫu đồ sứ nhập ngoại hay đồ nhựa, inox ào ạt thì gốm sứ Bát Tràng luôn có một vị trí trang trọng trong ngôi nhà của họ.
  • Lễ phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam
    Chiều 28/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Lễ phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (06/01/1946 – 06/01/2026). Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu chỉ đạo buổi Lễ.
Đừng bỏ lỡ
  • Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) qua tiếp thu, chỉnh lý đủ điều kiện trình Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội
    Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Nguyễn Công Anh, cho biết, Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) qua những lần xin ý kiến gần đây, cơ bản việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật được các cơ quan Trung ương, đại biểu Quốc hội đánh giá cao và tán thành nhiều nội dung, được lãnh đạo Quốc hội đánh giá đủ điều kiện để trình kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.
  • Quận Tây Hồ: đối ngoại nhân dân góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về công tác đối ngoại của Thủ đô
    Chiều 28/3, Quận uỷ Tây Hồ và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội đã tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác đối ngoại nhân dân giai đoạn 2024 - 2025.
  • Trấn Bình Môn Kinh thành Huế như bị lãng quên
    Trấn Bình Môn là một cổng phụ trong 13 cửa của Kinh thành Huế nhưng ít người lui tới; như bị lãng quên, xuống cấp theo thời gian và tỉnh Thừa Thiên Huế đang triển khai di dời dân để trả lại nguyên trạng cho di tích.
  • Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”
    Chiều 28/3, Báo Hà Nội mới tổ chức lễ phát động viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”. Cuộc thi hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 67 năm ngày Báo Hà Nội mới xuất bản số hằng ngày đầu tiên (24/10/1957 - 24/10/2024). Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về truyền thống văn hóa lịch sử của Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là những thành tựu kinh tế, văn hóa xã hội của Thủ đô trên hành trình 70 năm xây dựng và phát triển.
  • Phú Thọ ra mắt tour du lịch "Về miền Di sản UNESCO ghi danh"
    Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa-Du lịch đất Tổ năm 2024 diễn ra từ ngày 9-18/4 (tức ngày 1-10 tháng 3 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử đền Hùng thành phố Việt Trì và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Phú Thọ, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn. Đặc biệt, dịp này, Phú Thọ ra mắt tour du lịch “Về miền Di sản UNESCO ghi danh”, lấy đền Hùng làm điểm xuất phát chính để đi đến các điểm danh lam, thắng cảnh khác.
  • Quý I năm 2024, Thành phố Hà Nội đã thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI
    Đây là thông tin được Chánh Văn phòng UBND Thành phố kiêm người phát ngôn UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024”, diễn ra chiều 28/3 tại Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.
  • Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội
    Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội sẽ diễn ra đêm nhạc tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff.
  • Giải Cống hiến 2024: Hòa Minzy là Nữ ca sĩ của năm, Đen Vâu lập cú đúp
    Tối 27/3, tại Nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra lễ trao giải Cống hiến 2024. Đây là mùa giải Cống hiến lần thứ 18 được tổ chức và mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là giải Âm nhạc Cống hiến và giải Thể thao Cống hiến.
  • “Đào, phở & piano” - trọn vẹn tình yêu Hà Nội
    Từ cuối năm 2023, tín hiệu rất vui với điện ảnh trong nước khi những bộ phim cả tư nhân và nhà nước lần lượt ra rạp, tạo được hiệu ứng tích cực. “Đào, phở và piano” của đạo diễn Phi Tiến Sơn là một trong số đó. Phim được nhà nước đặt hàng, từng giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23.
  • Hà Nội và những gánh hàng rong...
    Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới những gánh hàng rong. Cùng Người Hà Nội hòa vào nhịp sống hối hả của 36 phố phường trên những gánh hàng rong...
Chiếc đòn gánh của mẹ
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO