Đô thống Đại vương Lê Phụng Hiểu

Giang Quân (sưu tầm)| 22/08/2020 16:40

(Thành hoàng làng Phù Xá Đoài, xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn, TP. Hà Nội)

Đô thống Đại vương Lê Phụng Hiểu
Khuôn viên đình Phù Xá Đoài 
Lê Phụng Hiểu người hương Băng Sơn, lộ Thanh Hóa - nay là xã Dương Sơn, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa - sống vào nửa đầu thế kỷ XI, dưới thời Lý. 

Truyền thuyết kể rằng: Ông người cao lớn, tướng mạo đẹp đẽ, râu tốt và có sức khỏe phi thường, tính tình lại cương trực. 

Bấy giờ có hai làng Cổ Bi và Đàm Xá tranh nhau địa giới. Đàm Xá cậy đông người toan bắt ép. Ông bảo dân Cổ Bi: Mình tôi đủ sức đánh vạn người!

Các cụ làng Cổ Bi mừng lắm, làm cơm khoản đãi. Ông ăn liền một hồi hết một nồi ba mươi cơm, uống rượu rất nhiều, rồi một mình ra khiêu chiến. Quân Đàm Xá kéo đến, ông nhổ tre cả gốc vung lên quất như bão táp làm bên Đàm Xá bị thương rất nhiều phải bỏ chạy tan tác. Làng ấy cuối cùng phải nhường đất cho Cổ Bi.

Vua Lý Thái Tổ lên ngôi, cho bổ sung quân Túc vệ, chọn những người anh dũng mãnh lực. Ông được tuyển dụng, làm việc siêng năng và cần mẫn. Vua rất vừa ý, cất nhắc dần lên tới chức Vũ vệ tướng quân, cùng hàng với các tướng Đàm Thản, Quách Thịnh Dật, Lý Huyền Sự. 

Năm 1028, Lý Thái Tổ mất. Theo di chiếu, thái tử Phật Mã lên nối ngôi, tức Lý Thái Tông. Tuy nhiên, ba người con thứ của Thái Tổ là Dực Thánh Vương, Vũ Đức Vương và Đông Chinh Vương không chịu, nổi loạn đem quân các phủ đến bao vây cung điện, sự thế nguy cấp. Thái Tông bảo Phụng Hiểu và các quan: Trẫm nay tiến thoái đều không được, ta giao cho ngươi việc chỉ huy đánh dẹp. Lê Phụng Hiểu cho mở cửa đại nội xông ra giáp chiến với quân Tam phủ hồi lâu chưa phân thắng bại, ông nổi giận phóng ngựa tới cửa Quảng Dương, tuốt kiếm chỉ mặt Vũ Đức Vương quát to: các vương định cướp ngôi báu, là trái mệnh của Tiên đế, lỗi đạo làm tôi, Phụng Hiểu này xin dâng các tướng nhát kiếm! rồi vung kiếm chém tới, Vũ Đức Vương không kịp trở tay, ngã chết gục trên lưng ngựa. Quân Tam phủ hoảng sợ tháo chạy tán loạn. Phụng Hiểu về cung cáo yết báo tin thắng lợi trước linh cửu Thái Tổ, rồi sai điện Càn Nguyên trình với Thái Tông. Nhà vua khen ngợi: “Trẫm được an toàn, giữ được nghiệp Tiên đế là nhờ khanh, sử nhà đường có Uất Trì Kính Đức giúp vua khi gặp nạn, ngỡ sau ít có ai bằng, vậy mà khanh trung dũng còn hơn Kính Đức”. Thái Tông liền thăng cho Phụng Hiểu làm Đô đốc Thượng tướng quân, và phong cho tước hầu. 

Năm Thiên Cảm Thánh Võ thứ nhất (1044), Thái Tông đem quân dẹp Chiêm Thành, Phụng Hiểu làm tiên phong, sau chiến thắng lừng lẫy các nước phiên thuộc, vua ban thưởng, Phụng Hiểu xin vua cho đứng trên núi Băng phóng con dao đi, dao cắm xuống chỗ nào thì xin ruộng đến chỗ đó. Vua ưng thuận. Ông liền đứng trên núi phóng dao bay xa 10 dặm, đến làng Đa Mỹ. Vua bèn cho ruộng lại được miễn thuế. Từ đó, các ruộng phong cấp cho ông đều gọi là ruộng “thác đao” (ném đao). Ông làm quan võ cao nhất qua ba đời vua: Thái Tổ, Thái Tông, Thánh Tông, trung thành với đất nước, cầm quân đánh đâu được đấy, các quan trong triều, quân sĩ và nhân dân đều cảm phục. Năm 77 tuổi ông mất, được phong thần.

Vào đời Trần, năm Trùng Hưng thứ nhất (1285), vua Trần Nhân Tông phong ông là Đô Thống Đại Vương, đến năm Trùng Hưng thứ 4 (1288) gia phong là đô đốc Khuông Quốc; năm Hưng Long thứ 21 (1313) đời Trần Nhân Tông gia phong Tá Thánh Vương. Đền chính thờ ông ở thôn Hương Sơn, xã Dương Sơn, huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa. Quanh vùng này còn có 10 ngôi đền thờ ông. 

Trên đất Hà Nội ngày nay, Lê Phụng Hiểu được thờ làm Thành hoàng làng Phù Xá Đoài, nay thuộc xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn. Ở Hà Nội, chỉ có đình Phù Xá Đoài thờ Lê Phụng Hiểu. Đình được xây dựng vào năm Cảnh Hưng thứ 37 (1776) đời Lê Hiển Tông do một cung phi người làng đứng lên Hưng Công. Đình còn giữ được nhiều di vật như năm bộ long ngai bài vị, ba bộ kiệu bát cống, bốn bia đá và một chuông đồng. Đặc biệt là đình có một bức cuốn thư bằng đá xanh lớn với các họa tiết chạm khắc tinh xảo.

Tưởng niệm Đô Đốc Đại Vương Lê Phụng Hiểu, hội làng Phù Xá Đoài tổ chức vào ngày 12 tháng 10 âm lịch hàng năm.

Đình đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích cấp Quốc gia.
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Quận Tây Hồ: đối ngoại nhân dân góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về công tác đối ngoại của Thủ đô
    Chiều 28/3, Quận uỷ Tây Hồ và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội đã tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác đối ngoại nhân dân giai đoạn 2024 - 2025.
  • Trấn Bình Môn Kinh thành Huế như bị lãng quên
    Trấn Bình Môn là một cổng phụ trong 13 cửa của Kinh thành Huế nhưng ít người lui tới; như bị lãng quên, xuống cấp theo thời gian và tỉnh Thừa Thiên Huế đang triển khai di dời dân để trả lại nguyên trạng cho di tích.
  • Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”
    Chiều 28/3, Báo Hà Nội mới tổ chức lễ phát động viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”. Cuộc thi hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 67 năm ngày Báo Hà Nội mới xuất bản số hằng ngày đầu tiên (24/10/1957 - 24/10/2024). Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về truyền thống văn hóa lịch sử của Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là những thành tựu kinh tế, văn hóa xã hội của Thủ đô trên hành trình 70 năm xây dựng và phát triển.
  • Phú Thọ ra mắt tour du lịch "Về miền Di sản UNESCO ghi danh"
    Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa-Du lịch đất Tổ năm 2024 diễn ra từ ngày 9-18/4 (tức ngày 1-10 tháng 3 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử đền Hùng thành phố Việt Trì và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Phú Thọ, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn. Đặc biệt, dịp này, Phú Thọ ra mắt tour du lịch “Về miền Di sản UNESCO ghi danh”, lấy đền Hùng làm điểm xuất phát chính để đi đến các điểm danh lam, thắng cảnh khác.
  • Quý I năm 2024, Thành phố Hà Nội đã thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI
    Đây là thông tin được Chánh Văn phòng UBND Thành phố kiêm người phát ngôn UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024”, diễn ra chiều 28/3 tại Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.
  • Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội
    Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội sẽ diễn ra đêm nhạc tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff.
  • Giải Cống hiến 2024: Hòa Minzy là Nữ ca sĩ của năm, Đen Vâu lập cú đúp
    Tối 27/3, tại Nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra lễ trao giải Cống hiến 2024. Đây là mùa giải Cống hiến lần thứ 18 được tổ chức và mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là giải Âm nhạc Cống hiến và giải Thể thao Cống hiến.
  • “Đào, phở & piano” - trọn vẹn tình yêu Hà Nội
    Từ cuối năm 2023, tín hiệu rất vui với điện ảnh trong nước khi những bộ phim cả tư nhân và nhà nước lần lượt ra rạp, tạo được hiệu ứng tích cực. “Đào, phở và piano” của đạo diễn Phi Tiến Sơn là một trong số đó. Phim được nhà nước đặt hàng, từng giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23.
  • Hà Nội và những gánh hàng rong...
    Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới những gánh hàng rong. Cùng Người Hà Nội hòa vào nhịp sống hối hả của 36 phố phường trên những gánh hàng rong...
  • Phố cổ của tôi
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu tới quý độc giả bài thơ Phố cổ của tôi của tác giả Nguyễn Duy Quý.
Đô thống Đại vương Lê Phụng Hiểu
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO