Đượm hương bưởi ngày xuân

HNMCT| 16/01/2021 17:17

Có ai đó nói rằng nếu thật sự lắng nghe thiên nhiên thì có thể nghe thấy tiếng thì thầm của đất, tiếng tỉ tê, thủ thỉ của hoa lá cỏ cây. Một khi con người yêu một cái gì đó mãnh liệt thì sẽ cảm nhận được những điều mà nói ra tưởng chừng phi lý nhưng lại thật đến khó tin.

Đượm hương bưởi ngày xuân
Minh họa: Nguyễn Đăng Phú.

Đất trở mình, hạt giống cựa quậy để mọc mầm trong lớp đất mịn và những lớp xác lá ẩm phủ trên mặt đất. Một năm có 4 mùa xuân, hạ, thu, đông, cây cối có loại lá mọc, rụng theo mùa chỉ còn trơ trụi cành vào mùa đông băng giá, có loại lá xanh tốt quanh năm. Tôi đã nghe cây bưởi trước sân nhà buông mình rủ rỉ với cây đào ở góc sân, cây bưởi cũng có kỳ lá xanh non nhú ra đầu cành đánh dấu thêm một tuổi đời. Nhưng lớp lá già vẫn xanh thẫm bám chắc trên cành, mặc mùa đông băng giá khiến bao loài cây khác phải co ro chống chọi với cái rét thì cây bưởi vẫn hiên ngang trước những đợt giá lạnh. Cây đào dường như cũng cảm nhận được sự ấm áp của cây bưởi mà có những cành tựa vào tán lá xanh của cây bưởi để tránh gió rét. Để rồi đến khi nàng xuân gõ cửa thì bung nở những nụ hoa màu đỏ thắp sáng bừng khoảng sân rộng trước nhà.

Những người sinh sống ở vùng quê tôi có kiểu thưởng hoa, ngắm hoa ở cây chứ không chặt hay cắt cành đào, mai về cắm trong nhà. Ngày Tết, những người cao tuổi lấy ghế ra ngồi ở sân, sưởi ấm bằng việc đun củi trong cái chậu đồng, các cụ vừa hàn huyên vừa ngắm những cánh hoa đào đang nở rộ. Có cụ nói hoa đào đẹp, nó đánh vào ánh mắt của con người, còn hương hoa bưởi lẳng lặng đem hương thơm “cho lòng bối rối, cô bé như chùm hoa lặng lẽ, nhờ hương thầm nói hộ tình yêu...”. Hương hoa bưởi theo gió luồn qua từng kẽ hở mà thoang thoảng len lỏi vào nhà để đến với con người. Không khoe sắc thắm nồng như hoa đào, nhưng màu trắng của hoa bưởi làm lòng người xao xuyến. Mẹ thường bảo chúng tôi chọn những cành bưởi hoa trắng lá xanh đẹp nhất, dành để cắm lọ bày trên ban thờ trước khi thắp nén nhang đầu trong năm mới để cúng tổ tiên.

Nếu cây đào tự hào về sắc hoa bày Tết thì hẳn cây bưởi tự hào vì dâng cho đời không chỉ hoa quả mà ngay cả lá bưởi cũng được nhiều người tin dùng. Những chiếc lá xanh khi cho vào nồi nước đun sôi sẽ cho ra thứ nước thơm lừng. Ở thành phố, lá bưởi được bán kèm với nhiều thứ cỏ, lá khác để người thành thị mua về đun nước xông, nước gội đầu. Còn ở quê tôi những ngày giáp Tết, đặc biệt vào ngày 30 tháng Chạp, hầu như nhà nào cũng đun một nồi nước lá bưởi để dọn ban thờ, rửa bát hương, lau di ảnh của người đã khuất. Nước lá bưởi cũng được dùng để lau cho tủ, bàn, ghế... vừa sạch vừa thơm. Những ông thầy tào, bà bụt không thể thiếu nước lá bưởi để rửa mặt hằng ngày hoặc để thầy sử dụng làm phép trừ tà đuổi ma. Phụ nữ mới sinh trước khi bước vào nhà, chào mừng em bé mới đến với cuộc đời này hay khi thay bộ đồ mới để vĩnh biệt người vừa qua đời, tất cả đều không thể thiếu nước lá bưởi. Người quê tôi đi dự đám hiếu về trước khi vào nhà cũng thường bứt vài lá bưởi vò trong tay, xoa hương bưởi lên mặt, có khi hái mấy lá bưởi đặt lên ban thờ để không bị quở trách.

Tạo hóa đã khéo ban để cây bưởi không trụi lá về mùa đông, lặng lẽ dâng lá thơm cho con người sử dụng vào những việc ý nghĩa. Chẳng mấy ai xin lá bưởi bao giờ. Bởi hầu như nhà nào cũng có cây bưởi ở sân vườn. Nếu không, khi có việc lễ nghi quan trọng cần đến lá bưởi, thì chỉ cần ngả cái cành thấp nhất của những cây bưởi xòe tán ra đường ngõ mà bứt lấy ít lá về dùng.

Lặng lẽ tỏa mình trong hơi nước nóng ngày xuân, cùng với sắc thắm rộn ràng của hoa đào, hương bưởi trong tôi mang mùi thơm lắng đọng ký ức những ngày Tết quê hương.

(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Quận Tây Hồ: đối ngoại nhân dân góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về công tác đối ngoại của Thủ đô
    Chiều 28/3, Quận uỷ Tây Hồ và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội đã tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác đối ngoại nhân dân giai đoạn 2024 - 2025.
  • Trấn Bình Môn Kinh thành Huế như bị lãng quên
    Trấn Bình Môn là một cổng phụ trong 13 cửa của Kinh thành Huế nhưng ít người lui tới; như bị lãng quên, xuống cấp theo thời gian và tỉnh Thừa Thiên Huế đang triển khai di dời dân để trả lại nguyên trạng cho di tích.
  • Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”
    Chiều 28/3, Báo Hà Nội mới tổ chức lễ phát động viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”. Cuộc thi hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 67 năm ngày Báo Hà Nội mới xuất bản số hằng ngày đầu tiên (24/10/1957 - 24/10/2024). Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về truyền thống văn hóa lịch sử của Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là những thành tựu kinh tế, văn hóa xã hội của Thủ đô trên hành trình 70 năm xây dựng và phát triển.
  • Phú Thọ ra mắt tour du lịch "Về miền Di sản UNESCO ghi danh"
    Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa-Du lịch đất Tổ năm 2024 diễn ra từ ngày 9-18/4 (tức ngày 1-10 tháng 3 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử đền Hùng thành phố Việt Trì và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Phú Thọ, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn. Đặc biệt, dịp này, Phú Thọ ra mắt tour du lịch “Về miền Di sản UNESCO ghi danh”, lấy đền Hùng làm điểm xuất phát chính để đi đến các điểm danh lam, thắng cảnh khác.
  • Quý I năm 2024, Thành phố Hà Nội đã thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI
    Đây là thông tin được Chánh Văn phòng UBND Thành phố kiêm người phát ngôn UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024”, diễn ra chiều 28/3 tại Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.
  • Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội
    Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội sẽ diễn ra đêm nhạc tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff.
  • Giải Cống hiến 2024: Hòa Minzy là Nữ ca sĩ của năm, Đen Vâu lập cú đúp
    Tối 27/3, tại Nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra lễ trao giải Cống hiến 2024. Đây là mùa giải Cống hiến lần thứ 18 được tổ chức và mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là giải Âm nhạc Cống hiến và giải Thể thao Cống hiến.
  • “Đào, phở & piano” - trọn vẹn tình yêu Hà Nội
    Từ cuối năm 2023, tín hiệu rất vui với điện ảnh trong nước khi những bộ phim cả tư nhân và nhà nước lần lượt ra rạp, tạo được hiệu ứng tích cực. “Đào, phở và piano” của đạo diễn Phi Tiến Sơn là một trong số đó. Phim được nhà nước đặt hàng, từng giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23.
  • Hà Nội và những gánh hàng rong...
    Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới những gánh hàng rong. Cùng Người Hà Nội hòa vào nhịp sống hối hả của 36 phố phường trên những gánh hàng rong...
  • Phố cổ của tôi
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu tới quý độc giả bài thơ Phố cổ của tôi của tác giả Nguyễn Duy Quý.
Đượm hương bưởi ngày xuân
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO