Gánh nặng bệnh tật và tổn thất kinh tế do hút thuốc lá

Phương Linh| 14/07/2017 17:27

Hàng năm, trên thế giới có khoảng 6 triệu người chết do mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá. Nguy cơ càng cao khi đối tượng hút thuốc sớm, số lượng nhiều và thời gian hút lâu dài. Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới, do đó chi phí dành để mua thuốc lá cũng rất lớn.

Gánh nặng bệnh tật

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới chi phí để mua thuốc lá chiếm một phần lớn thu nhập các gia đình. Ở các nước, mỗi gia đình có người hút thuốc phải tiêu tốn từ 3% đến 15% thu nhập để mua thuốc lá.

Cụ thể, tại Australia, tiền mua thuốc lá chiếm 7% chi tiêu của hộ gia đình; ở Hungary là 10,4% và khu vực Tây Nam Trung Quốc là 11%.

Trong khi đó, chỉ 70% số tiền người dân Bangladesh mua thuốc lá hàng năm nếu dùng để mua thức ăn thì khoảng 10 triệu người sẽ tránh được suy dinh dưỡng.

Gánh nặng bệnh tật và tổn thất kinh tế do hút thuốc lá
Tác phẩm “Nỗi buồn trẻ thơ". Ảnh: Trần Túy

Không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế gia đình, hút thuốc lá được xem là một trong những nguyên nhân chính gây nên các vụ cháy rừng và biến đổi khí hậu. Theo thống kê, trong tổng số các vụ hỏa hoạn trên thế giới thì nguyên nhân do sử dụng thuốc lá chiếm 10%. Theo đó, mỗi năm những người sử dụng thuốc lá gây ra khoảng 1,1 triệu vụ cháy, làm 17.300 người tử vong, 60.000 ca thương tích và 27 tỷ USD tổn thất tài sản.

Ngoài ra, các khoản chi phí khác như chăm sóc y tế cho những người bệnh do hút thuốc lá, những thiệt hại do giảm năng suất lao động, do hỏa hoạn và tổn hại về môi trường. Theo thống kê chưa đầy đủ, tổng thiệt hại do thuốc lá gây ra trên toàn cầu mỗi năm vào khoảng 500 tỷ USD. 

Tại Việt Nam, hiện có khoảng 12 triệu người hút thuốc lá, trong đó 95% là nam giới. Trung bình cứ hai nam giới thì có một người hút thuốc nên chi phí dành cho thuốc lá rất lớn. Chỉ tính riêng trong năm 2012, người Việt đã bỏ ra 22.000 tỷ đồng (hơn 1 tỷ USD) cho tiêu dùng thuốc lá. Một khảo sát gần đây cho thấy, chi tiêu cho thuốc lá ở nước ta cao gấp 3,6 lần phí tổn học hành, gấp 2,5 lần mức chi cho quần áo và gần gấp đôi mức chi cho khám chữa bệnh. 

Bệnh tật và tử vong do sử dụng thuốc lá đã gây ra các gánh nặng kinh tế không chỉ cho bản thân người bệnh mà còn cho cả gia đình họ và toàn xã hội. Khảo sát chưa đầy đủ thì trong năm 2015 người Việt Nam đã bỏ ra 31.000 tỷ đồng để mua thuốc lá. Số tiền mua thuốc lá trung bình hàng năm của một người hút thuốc lá khoảng 2,7 triệu đồng. Kèm với con số đó trong năm 2013, ngành y tế đã thống kê hơn 23.000 tỷ đồng là tổng chi phí điều trị và chi phí do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa – hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ là 5 trong số 25 bệnh do thuốc lá gây ra. Mặc dù hai con số giữa chi phí hút thuốc và chi phí điều trị được khảo sát cách nhau hai năm, đến nay con số chi phí cho điều trị có thể tăng lên và chi phí hút thuốc có thể tăng lên rất nhiều cho thấy gánh nặng mà cá nhân, gia đình, xã hội phải gánh chịu do hút thuốc lá gây ra là rất lớn.

Tổn thất kinh tế 

Gia đình nhà bà Lê Thị Thảo (huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam) có 3 người con trai, đứa lớn năm nay 25 tuổi, đứa út cũng 21 tuổi. Cả 3 người con của bà đều nghiện thuốc lá. Bà Thảo kể: Đứa đầu hút thuốc từ khi học lớp 10, nó bị bạn bè khích bác nên tập tành hút thuốc rồi nghiện lúc nào không biết. Hai đứa sau cũng theo anh trai và giờ cả 3 đứa đều nghiện. Chúng đốt thuốc như đốt rơm. Có hôm, cả 3 đứa ở nhà, chúng nhả khói thuốc mù mịt khiến tôi ho sặc sụa, phải chạy ra ngoài. Không những thế, khói thuốc còn ám mùi, khiến nhiều người còn tưởng tôi hút thuốc.  

Nói về chi phí, bà Thảo thở dài: “Tốn lắm, trung bình mỗi đứa hết 1 bao thuốc/ngày. Như vậy, với giá 15.000 đồng/bao, mỗi ngày gia đình tôi “đốt” 45.000 đồng, vị chi là 1,35 triệu đồng/tháng. Trong khi đó, thu nhập của cả gia đình chỉ trông vào vài sào lúa. Thi thoảng có người nhờ chúng đi phụ hồ, xúc cát thuê, mỗi ngày được hơn trăm ngàn đồng. Vì cả 3 đứa đều nghiện thuốc, nên bao năm qua, kinh tế gia đình tôi chẳng phát triển hơn được”. 

Gánh nặng bệnh tật và tổn thất kinh tế do hút thuốc lá
Tác phẩm "Anh hút, vợ con cũng hút". Ảnh: Nguyễn Nam Hồng Châu
Từ khi ra trường và đi làm đến nay gần 3 năm, nhưng anh Phạm Văn Linh (phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội) chẳng tiết kiệm được đồng nào bởi nghiện thuốc lá. Anh Linh kể: Mấy ngày đầu đi làm, thấy các anh trong công ty hút thuốc, anh cũng học đòi hút theo. Với mức lương cử nhân vừa ra trường, trừ tiền ăn tập thể, vì làm xa nhà nên phải thuê trọ và mua lẻ từng bao thuốc mỗi ngày anh chẳng tích lũy được đồng nào cho gia đình và em trai, thậm chí mỗi lúc gia đình có việc còn phải vay tạm bạn bè. Anh Linh nhẩm tính: “Nếu tôi không nghiện thuốc lá, mỗi năm cũng tiết kiệm được hơn chục triệu đồng để giúp đỡ gia đình”.
Nói về số tiền chi tiêu cho việc hút thuốc lá, anh Bùi Minh Thiện (thị xã Sơn Tây, Hà Nội) cho rằng, hiện nay giá thuốc lá ở Việt Nam không cao vì thế người giàu, nghèo ai cũng có thể hút. Có người hút vì nghiện, có người hút vì muốn tìm cảm giác lạ, nhưng cũng có người hút vì oai, nhất là giới trẻ. Số tiền hàng năm mà những người hút thuốc lá phải trả cộng lại là rất lớn. 

Tại các khu vực công cộng như: nhà chờ xe buýt, bến xe, công viên, quán cà phê... hiện tượng hút thuốc lá diễn ra khá phổ biến. Dù rằng Chính phủ đã ban hành Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế, có các quy định về phòng chống tác hại của thuốc lá. Trong đó quy định xử phạt hành vi vi phạm quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá, cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 - 300.000 đồng đối với một trong các hành vi: Hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm; Bỏ mẩu, tàn thuốc lá không đúng nơi quy định khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá…

Tuy nhiên thực tế cho thấy quy định này vẫn chỉ mang nặng tính hình thức, hầu như chưa thấy có trường hợp vi phạm được nêu tên hay công bố để răn đe. Thêm nữa mức phạt tiền quá thấp cũng khó đảm bảo tính nghiêm minh, phòng ngừa tái vi phạm. 

PGS.TS Phạm Ngọc Trung - Khoa Tuyên truyền (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) cho rằng: “Hút thuốc lá nơi công cộng, nơi có biển cấm hút thuốc là  hành vi thể hiện sự thiếu văn hóa, thiếu trách nhiệm với xã hội, với cộng đồng”. Để giảm thiểu tối đa người hút thuốc lá nơi công cộng và tiến tới xóa bỏ tình trạng này theo PGS.TS Phạm Ngọc Trung: “Cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá từ gia đình, trường học, đơn vị công tác. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra giám sát, xử lý nghiêm với các hành vi hút thuốc tại nơi công cộng”. 

Có thể thấy rằng, thói quen của nhiều cá nhân khi sử dụng thuốc lá đã tác động lớn tới không chỉ đời sống của cá nhân mà còn có tác động tới gia đình, xã hội, gây ra những gánh nặng bệnh tật và cả những tổn thất về kinh tế... Để có một môi trường trong lành, cả xã hội cần phải chung tay hạn chế tối đa tác hại thuốc lá đến cộng đồng sống nói chung và ở nước Việt Nam nói riêng. 
(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Quận Tây Hồ: đối ngoại nhân dân góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về công tác đối ngoại của Thủ đô
    Chiều 28/3, Quận uỷ Tây Hồ và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội đã tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác đối ngoại nhân dân giai đoạn 2024 - 2025.
  • Trấn Bình Môn Kinh thành Huế như bị lãng quên
    Trấn Bình Môn là một cổng phụ trong 13 cửa của Kinh thành Huế nhưng ít người lui tới; như bị lãng quên, xuống cấp theo thời gian và tỉnh Thừa Thiên Huế đang triển khai di dời dân để trả lại nguyên trạng cho di tích.
  • Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”
    Chiều 28/3, Báo Hà Nội mới tổ chức lễ phát động viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”. Cuộc thi hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 67 năm ngày Báo Hà Nội mới xuất bản số hằng ngày đầu tiên (24/10/1957 - 24/10/2024). Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về truyền thống văn hóa lịch sử của Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là những thành tựu kinh tế, văn hóa xã hội của Thủ đô trên hành trình 70 năm xây dựng và phát triển.
  • Phú Thọ ra mắt tour du lịch "Về miền Di sản UNESCO ghi danh"
    Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa-Du lịch đất Tổ năm 2024 diễn ra từ ngày 9-18/4 (tức ngày 1-10 tháng 3 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử đền Hùng thành phố Việt Trì và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Phú Thọ, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn. Đặc biệt, dịp này, Phú Thọ ra mắt tour du lịch “Về miền Di sản UNESCO ghi danh”, lấy đền Hùng làm điểm xuất phát chính để đi đến các điểm danh lam, thắng cảnh khác.
  • Quý I năm 2024, Thành phố Hà Nội đã thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI
    Đây là thông tin được Chánh Văn phòng UBND Thành phố kiêm người phát ngôn UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024”, diễn ra chiều 28/3 tại Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.
  • Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội
    Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội sẽ diễn ra đêm nhạc tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff.
  • Giải Cống hiến 2024: Hòa Minzy là Nữ ca sĩ của năm, Đen Vâu lập cú đúp
    Tối 27/3, tại Nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra lễ trao giải Cống hiến 2024. Đây là mùa giải Cống hiến lần thứ 18 được tổ chức và mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là giải Âm nhạc Cống hiến và giải Thể thao Cống hiến.
  • “Đào, phở & piano” - trọn vẹn tình yêu Hà Nội
    Từ cuối năm 2023, tín hiệu rất vui với điện ảnh trong nước khi những bộ phim cả tư nhân và nhà nước lần lượt ra rạp, tạo được hiệu ứng tích cực. “Đào, phở và piano” của đạo diễn Phi Tiến Sơn là một trong số đó. Phim được nhà nước đặt hàng, từng giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23.
  • Hà Nội và những gánh hàng rong...
    Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới những gánh hàng rong. Cùng Người Hà Nội hòa vào nhịp sống hối hả của 36 phố phường trên những gánh hàng rong...
  • Phố cổ của tôi
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu tới quý độc giả bài thơ Phố cổ của tôi của tác giả Nguyễn Duy Quý.
Gánh nặng bệnh tật và tổn thất kinh tế do hút thuốc lá
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO