''Mạnh tay'' xử lý doanh nghiệp trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT

Công Chung| 09/11/2019 23:38

Qua thanh tra, kiểm tra, BHXH Việt Nam phát hiện nhiều hành vi vi phạm như chưa đóng hoặc đóng thiếu thời gian phải tham gia BHXH, đóng không đúng đối tượng, mức đóng không đủ theo quy định...

“Mạnh tay” xử lý doanh nghiệp trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT
BHXH tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành, thanh tra đột xuất tại các đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT
Doanh nghiệp“lách” luật
BHXH Việt Nam cho biết, từ đầu năm đến nay, cơ quan này đã tích cực triển khai công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch; tính đến 15/9/2019 đã thanh tra, kiểm tra 18.078 đơn vị, trong đó 6.575 đơn vị được thanh tra chuyên ngành, 7.519 đơn vị được kiểm tra và 3.984 đơn vị được thanh tra, kiểm tra liên ngành. 

Sau khi có quyết định thanh tra, kiểm tra, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã thu được trên 67% số nợ BHXH được thanh tra, kiểm tra. Việc này cho thấy, nhiều doanh nghiệp cố tình không đóng BHXH.

Theo BHXH Việt Nam trong năm 2018, lực lượng thanh tra chuyên ngành đóng của BHXH các địa phương phát hiện nhiều trường hợp NLĐ được chủ DN ký HĐLĐ mùa vụ 25 ngày nhiều lần liên tục trong 2 năm. Sau khi hết hạn hợp đồng 2- 5 ngày, họ lại được ký tiếp “HĐLĐ mùa vụ”. 

Tại Long An, ông Dương Quang Hớn - Trưởng phòng Thanh tra - Kiểm tra (BHXH tỉnh Long An) cho biết, trong quá trình thanh tra, các đoàn còn phát hiện nhiều DN thỏa thuận với NLĐ trong HĐLĐ (ngoài lương) là khoản trợ cấp sáng kiến, thưởng hoàn thành nhiệm vụ với mức tiền cố định hàng tháng theo từng chức danh công việc. Từ đó, các DN không đưa các khoản này làm căn cứ để tính đóng BHXH, BHYT…

Còn ông Nguyễn Trọng Nam - Trưởng phòng Thanh tra - Kiểm tra (BHXH TP.HCM), trước đây, “chiêu” mà các DN thường áp dụng là ký HĐLĐ thời hạn dưới 3 tháng. Họ ký tối đa 2 hợp đồng rồi sau đó giấu đi, chỉ khi bất đắc dĩ mới phải cung cấp. 

Ông Nam cũng cho biết, các DN thường có 3 loại hồ sơ (gồm HĐLĐ, bảng lương), trong đó một bộ để lưu hành trong nội bộ DN, giữa các cổ đông; một bộ để báo cáo cơ quan chức năng, ngân hàng và một bộ để dùng cho chính NLĐ. Tuy nhiên, từ 1/1/2018, “chiêu” ký 2 hợp đồng dưới 3 tháng sẽ không thể áp dụng, vì Luật BHXH quy định HĐLĐ từ 1 tháng trở lên phải đóng BHXH cho NLĐ nên khả năng phát hiện DN gian lận sẽ cao hơn.

Thời gian gần đây, việc liên thông dữ liệu thuế hỗ trợ rất lớn cho cơ quan BHXH trong việc đối chiếu, kiểm tra các hành vi gian lận. Trước đây, DN có thể báo cáo thuế thu nhập DN một đằng và đóng BHXH một nẻo. Nhiều DN khai báo thuế trả tiền lương, tiền công cho NLĐ với số tiền vài trăm triệu đến hàng tỉ đồng để làm chi phí khấu trừ thuế thu nhập DN nhưng không đóng BHXH cho ai. Nay, cơ quan BHXH đã có dữ liệu của ngành Thuế để đối chiếu nên DN khó “lách” được, thậm chí bị chế tài xử lý vi phạm rất nặng.

Kiên quyết trong xử lý
Trước tình trạng trên, ông Trần Đức Long - Vụ trưởng Vụ Thanh tra - Kiểm tra (BHXH Việt Nam), trong thực tế, công tác thanh tra của ngành gặp rất nhiều tình huống khác nhau. Do đó, ngoài nắm vững nghiệp vụ, cán bộ thanh tra luôn phải lưu ý tiên liệu trước các tình huống có thể xảy ra để ứng xử phù hợp. Đơn cử: Sau khi kết thúc thanh tra, phía đơn vị SĐLĐ không ký vào biên bản làm việc thì cần phải làm gì tiếp theo? Hay khi làm việc, Phó Giám đốc Công ty A không ký vào biên bản làm việc và biên bản xử phạt với lý do không được Giám đốc ủy quyền việc ký thì xử lý thế nào cho hợp lý?…

Vụ trưởng Vụ Thanh tra - Kiểm tra (BHXH Việt Nam) cũng cho rằng, ngoài nắm vững kiến thức pháp luật, các đoàn thanh tra cũng cần linh hoạt xử lý, tránh máy móc. Ví dụ, một đợt thanh tra 10 DN vi phạm, khi bắt tay vào nhiệm vụ, nếu phát hiện 1-2 DN vi phạm thì phải lập biên bản xử phạt ngay, chứ không phải “máy móc” đợi đến khi thanh tra đủ cả 10 DN mới xử lý. 

“Sau khi thanh tra xong, phải kiên quyết yêu cầu người đại diện pháp luật hoặc người được ủy quyền hợp pháp của DN ký biên bản làm việc, chứ không thể có chuyện bà kế toán, ông trưởng phòng nhân sự… đứng ra ký biên bản trong khi không có ủy quyền đúng pháp luật”- ông Long nhấn mạnh. 
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
''Mạnh tay'' xử lý doanh nghiệp trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO