Minh gàn

Tác phẩm tham gia Cuộc vận động sáng tác VHNT về lực lượng Cảnh sát PCCC & CNCH

Truyện ngắn:

MINH GÀN

Tác giả: Chung Tiến Lực

Tổng kho T12  của chúng tôi nhận nhiệm vụ đột xuất, tiếp nhận và bảo quản một mặt hàng đặc biệt cho sản xuất Quốc phòng. Với tính chất, đặc điểm của loại hàng kỵ nóng, ẩm và cực kỳ nhạy cháy, nổ. Một loạt các yêu cầu đặt ra cho công tác chuẩn bị tiếp nhận.  Trong đó có yêu cầu các kho dự định cất giữ hàng phải được lắp các thiết bị hút ẩm và ngay trong khu vực kho phải có xe cứu hỏa có tính năng chữa cháy với công suất cao. Việc lắp đặt các thiết bị hút ẩm chẳng có gì lo ngại vì công việc không đòi hỏi quá khắt khe, phức tạp. Nhưng để có xe cứu hỏa có công suất chữa cháy lớn thì quả là vấn đề nan giải. Qua tính toán của Ban kỹ thuật thì phải có ít nhất 2 xe cứu hỏa loại Zin 131.

 Đang có hướng tập trung xây dựng Tổng kho thành nơi tiếp nhận những mặt hàng kỹ thuật, công nghệ  cao, với lợi thế gần Cảng Hải Phòng và gần Hà Nội, thuận tiện cho việc giải phóng cầu cảng và kiểm định chất lượng trước khi đưa hàng về cơ sở sản xuất nên Chủ nhiêm Tổng kho hạ quyết tâm tiếp nhận mặt hàng đặc biệt này  nhanh gọn và an toàn.

Trong cuộc họp triển khai nhiệm vụ đầu tuần, trưởng Ban Kỹ thuật nghiệp vụ đề xuất việc  báo cáo cấp trên xin kinh phí mua xe cứu hỏa như là một dịp để tăng cường trang bị cho đơn vị. Trưởng Ban Kế hoạch tổng hợp lại nêu phương án giai đoạn đầu làm công văn nhờ một đội hình PCCC ở đia phương thường trực ngay tại lòng kho, rồi mua xe cứu hỏa sau để kịp thời nhận hàng ngay khi hàng vừa cập cảng Hải phòng. Trưởng ban Tài chính phát biểu nhất trí với ý kiến của Trưởng ban Kế hoạch tổng hợp. Ồ, cứ động đến mua sắm và kinh phí trên cấp là các cơ quan nghiệp vụ hào hứng lắm, dường như có cơ hội để xà sẻo. Đứng phắt lên Minh gàn có ý kiến,  Minh gàn cho rằng  việc báo cáo cấp trên lúc này là ta “ đá quả bóng trách nhiệm”  lên cấp trên, một việc quá dễ dàng không cần phải động não và không cần phải bàn. Việc đề nghị Công an PCCC trực cứu hỏa giúp khi chưa mua kịp xe cứu hỏa  cũng không khả thi vì nhiệm vụ của họ là bảo đảm  cho cả khu vực rộng với nhiều doanh nghiệp sản xuất công nghiệp và các khu dân cư đông đúc. Bất luận, trong mọi điều kiện, Tổng kho phải sớm tìm ra giải pháp để bảo đảm an toàn tránh phải thuê trung chuyển qua kho bãi của Cảng Hải Phòng. Thế là xảy ra chuyện tranh luận to tiếng và cả cãi vã lẫn nhau. Ai cũng cho Minh là gàn dở và duy ý chí vì không thể lấy quyết tâm ra mà hoàn thành nhiệm vụ. Mọi người cho Minh là bàn lùi trước công việc khó khăn. Kết thúc cuộc họp, do còn có những ý kiến trái chiều nên  Chủ nhiệm Tổng kho giao các cơ quan, các đơn vị theo chức năng sớm đề xuất hướng sử lý những yêu cầu của công tác chuẩn bị cho việc tiếp nhận mặt hàng đặc biệt.

                                  ***

…Ngày ấy, học xong trường Công nhân kỹ thuật 3, tôi và Minh được điều động về Xưởng cơ khí thuộc Tổng kho 12. Bản tính cần cù chịu khó và ham làm, ham sáng tạo nên chỉ 5 năm hắn đã lên chức Trưởng xưởng, ngang cấp với chức vụ Trưởng ban ở Tổng Kho. Có tài thường có tật, mọi người đều nói tính hắn rất gàn, nhiều khi ý kiến của hắn thường chéo ngoe với ý kiến mọi người. Trong những lần học chính trị, khi sang phần thảo luận, hắn hay phát biểu và lý sự với  với giáo viên hướng dẫn nên mọi người gán cho hắn cái tên Minh gàn. Cái chất gàn trong hắn như bẩm sinh và vợ con hắn phải chịu nhiều. Ngày chủ nhật, vợ muốn hắn chở bằng xe máy đi siêu thị thì hắn lại chúi mũi vào bản vẽ rồi tính tính toán toán hết cả ngày. Ấy vậy mà  Xưởng cơ khí từ khi hắn làm Trưởng xưởng, mọi việc đều được thực hiện mau mắn và gọn gàng, tôi chợt nghĩ phàm là lãnh đạo dù cấp to hay bé, cứ phải hơn anh em một cái đầu. Phải thừa nhận hắn biết biến khó khăn thành động lực để hoàn thành nhiệm vụ. Tay nghề giỏi, lại lắm tài lẻ nên anh chị em trong xưởng nghe chỉ đạo của hắn răm rắp.

Cùng làm việc với hắn tôi biết, cái đầu của hắn không bao giờ an bài với thói quen đối với  những sự vụ đã có ở Tổng kho từ nhiều năm nay và đã đi vào tiềm thức như bề  dầy truyền thống đơn vị 40 năm xây dựng và trưởng thành. Đơn cử như việc cắt cỏ xung quanh kho chống cháy lan từ ngoài vào các kho hàng thì xưa nay Tổng kho vẫn có kế hoạch mỗi tháng thực hiện một lần. Hắn bảo, như vậy là quá lãng phí nhân công. Mọi người bảo  hắn vì lười nhác mà phản đối một công việc đã thành nền nếp. Nhưng rồi, chỉ một tuần sau hắn “trình làng” chiếc máy cắt cỏ dùng động cơ điện một pha. Máy có kết cấu đơn giản gồm một động cơ điện 0,6 KW thông qua bộ bánh răng tăng tỷ số truyền và một đĩa mỏng bằng thép làm lưỡi cắt. Chỉ một người đẩy chiếc máy cắt cỏ đã làm thay công việc cho 20 người trong một buổi. Ngày ấy  cả Tổng kho chỉ có một chiếc cẩu tự hành nên việc tiếp nhận sắt thép chậm, hắn cùng với Xưởng cơ khí đã lắp đặt một thiết bị nâng hạ ngoài bãi thép được cơ quan kiểm chuẩn đo lường nhà nước cấp giấy phép hoạt động, nâng cao đáng kể năng lực tiếp nhận vật tư của Tổng kho. Rồi chính hắn là người đề xuất với Chủ nhiệm Tổng kho phục hồi lại các máy làm mộc đang “ đắp chiếu” nhiều năm trong kho nội bộ. Từ khi phục hồi đưa vào sử dụng các máy cưa cắt và bào gỗ công việc sửa chữa  nhà kho, khu vực sinh hoạt, khu gia đình được triển khai rất hiệu quả và tiết kiệm.

Những ý nghĩ và phát biểu của hắn nhiều khi làm người nghe khó chịu, nhưng phải công nhận hắn nói được làm được. Nhiệm vụ gì Xưởng cơ khí của hắn cũng hoàn thành, đạt chỉ tiêu: Năng suất, chất lựợng và hiệu quả.

                                            ***

Sau buổi họp giao ban về hắn, suy nghĩ lắm; Cũng như hàng là hóa chất, hàng kỹ thuật, công nghệ cao khi cháy thường sinh ra nổ, nhiệt lượng tỏa ra rất cao cùng với hơi khí độc. Người chữa cháy không thể tiếp cận gần mà phải đứng xa để phụt bọt hoặc nước do đó máy bơm phải có công suất cao, tia phụt mạnh. Các bể nước treo ở khu nhà điều hành không đủ áp lực để phụt tia nước đi xa…

Nguyên lý cấu tao và hoạt động của xe chữa cháy là dùng chính động cơ ô tô lai dắt máy bơm cứu hỏa để bơm nước hay dung môi cứu hỏa. Hắn chợt nảy ra ý nghĩ mua xe cứu hỏa cũ hỏng đã thanh lý để phục hồi.

          Ngày chủ nhật Minh gàn đi suốt một ngày sang nội thành lùng sục tìm mua máy bơm có công suất cao để chế tác làm máy bơm cứu hỏa. Đi khắp các ngóc ngách ở Chợ trời chuyên bán đồ cũ, rồi về đê La Thành nơi bán tất tần tật các cụm máy móc, các loại bánh răng, trục bậc, vòng bi, phụ tùng cũ…nhưng cũng không tìm được cái cần mua.

          Minh gàn lo lắm, cũng may phương án của hắn đã được người chỉ huy cao nhất của Tổng kho ủng hộ nhưng nếu không làm được sẽ mất tín nhiệm cho Chủ nhiệm kho và của cả Tổng kho. Những khó khăn mà mấy hôm nay chạy như ngựa vía không được việc gì không hề nản, Minh gàn tìm về Thổ Tang Phú Thọ nơi chuyên thu mua máy móc, ô tô, xe xích thanh lý trên cả nước rồi cưa cắt để bán làm nguyên liệu đầu vào cho các nhà máy sản xuất thép. Tìm mua được hai máy bơm cứu hỏa cũ, Minh gàn kỳ công tháo lắp thay mới các doăng bịt kín, vòng bi chịu lực, dây đai, bánh răng cũ hỏng, mòn…và kết nối với máy nổ là động cơ chạy dầu Sông Công. Thế là tái tạo được phần bơm nước cứu hỏa, bộ phận  chính yếu nhất của xe cứu hỏa. Để bảo đảm tính chất tại chỗ, Minh gàn lắp cụm bơm trên miệng chiếc téc cũ có dung tích 25 m3 trước đây đựng xăng dầu sẵn có ở Tổng kho. Theo tính toán, chỉ cần đặt  téc nước cứu hỏa ở hai vị trí trong khu vực kho kết hợp với các cuộn ống cứu hỏa mềm chuyên dùng bằng sợi vải và các lăng phụt nước sẽ đáp ứng yêu cầu sẵn sàng cơ động nhanh khi cần chữa cháy tại bất kỳ vị trí nào trong khu vực kho. Bán kính hoạt động hiệu quả của máy cứu hỏa sau khi hoàn thiện là 200 mét. Téc đựng nước to gấp 5 lần téc đựng nước của xe cứu hỏa Zin 131, ngoài ra còn một đường ống lắp cố định liên tục cấp nước từ giếng khoan vào téc.  Mọi thao tác khi vận hành đơn giản, nhanh gọn, công suất máy bơm lớn, áp lực tia nước mạnh, cột phun nước cao. Như vậy bốn yêu cầu: Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiên tại chỗ và hậu cần tại chỗ được bảo đảm.

          Trong một tuần, Xưởng cơ khí của Minh gàn trần lưng ra chế tác thành công phương tiện cứu hỏa mang “nhãn hiệu” TK 12. Khi trao đổi với tôi, thở phào nhẹ nhõm hắn bảo  trong dương có âm và trong âm có dương, tớ nghiệm  ra rằng trong khó khăn nào cũng có một vài cơ may có lợi, chỉ cần chuyên tâm vào công việc sẽ tìm ra giải pháp hợp lý. Đúng như các cụ vẫn bảo: “Cái khó ló cái khôn”. Một chan lý mà mình rút ra là đừng bao giờ bỏ cuộc.

          Có téc nước cứu hỏa, Tổng kho tổ chức hội thao PCCC  có sự hiệp đồng, phối kết hợp với lực lượng PCCC của địa phương và cơ quan kỹ thuật cấp trên cùng với việc nghiệm thu sáng kiến cải tiến  kỹ thuật. Téc nước cứu hỏa tại chỗ do Xưởng cơ khí thuộc Tổng kho chế tác được đánh giá cao, tiết kiệm và hiệu quả. Nếu mua xe cứu hỏa đáp ứng yêu cầu tiếp nhận mặt hàng đặc biệt cần hàng tỷ đồng trong khi sản xuất hệ thống cứu hỏa tại chỗ Tổng kho chỉ cần bỏ ra vài tăm triệu đồng.

          Sau này trên cơ sở tính năng của téc nước cứu hỏa, Minh gàn còn lắp thêm hệ thống tưới nước tự động trên mái các nhà kho để làm mát. Gọi là Minh gàn nhưng không gàn chút nào, đó chỉ là phong cách của con người thẳng thắn, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm. Chả thế mà trên báo tường của đơn vị có câu thơ: “Cái chất tìm tòi sáng tạo/ Ngấm vào trong máu khi nào/ Cháy trong lồng ngực lính thợ/ Rạo rực ngọn lửa khát khao”.