Nhân ngày Khánh đản Quan thế âm Bồ Tát - 19 tháng Hai âm lịch, một số nghệ sĩ đã thực hiện các sản phẩm âm nhạc Phật giáo - dòng nhạc đang ngày càng được nhiều người nghe bởi những thông điệp đẹp đẽ hướng con người người đến điều thiện.
Sức sống của nhạc Phật
Âm nhạc Phật giáo vốn là một “lãnh địa” rất riêng mà không phải nghệ sĩ nào cũng hát được và cũng không phải khán giả nào cũng nghe nếu như không có sự thành tâm, sự am hiểu cũng như nhu cầu thưởng thức.
Tuy nhiên, những năm gần đây, khi đời sống tâm linh của mỗi người phong phú hơn, nhạc Phật trở nên gần gũi và phổ biến với công chúng. Nhạc Phật không chỉ dành riêng cho tôn giáo, cho các tăng ni, phật tử mà còn dần dần trở nên đời thường, dễ đi vào lòng công chúng.
|
| Quán quân Sao mai 2015 Thu Hằng vừa ra mắt album Phật giáo - "Hương đạo" nhân ngày Khánh đản |
Với xu hướng cân bằng giữa Đạo và Đời, những nhạc sĩ, nghệ sĩ biểu diễn thể hiện các sản phẩm nhạc Phật có tính phổ biến hơn. Các tác phẩm nhạc truyền tải những thông điệp đẹp đẽ về đạo Phật như lòng hiếu thảo, sống thiện, sống có ích cho cộng đồng với ca từ gần gũi, tự nhiên vì thế dần đi vào đời sống và trở thành “món ăn tinh thần” được nhiều công chúng tìm nghe.
Nhân dịp ngày Khánh đản 2018, ca sĩ trẻ Nguyễn Thu Hằng, quán quân Sao mai dòng dân gian 2015 bất ngờ ra album nhạc Phật - “Hương đạo” với 8 ca khúc: “Lạy Phật con về” (Phạm Mạnh Cương), “Lạy mẹ Quan Âm” (Nguyễn Văn Chung), “Mẹ từ bi” (Chúc Linh), “Trẩy hội” (thơ Sơn Nam, phổ nhạc Cù Lệ Duyên), “Mục Kiền Liên cứu mẹ” (Trần Mạnh Hùng), “Hương mộc miên” (Cù Lệ Duyên), “Hương thiên” (Cù Lệ Duyên), “Hương sơn ngày về” (Cù Lệ Duyên). Trước đó, cô ca sĩ mới ngoài 20 cũng thực hiện MV “Lạy Mẹ Quan âm” được quay tại chùa Hương với nhiều cảnh quay hoành tráng, đẹp mắt khiến không ít người ngỡ ngàng vì độ cầu kỳ.
Trong buổi ra mắt album mới, giới chuyên môn bày tỏ ngạc nhiên về sự lựa chọn của ca sĩ trẻ Thu Hằng. Bởi trong thời buổi thị trường âm nhạc gặp khó khăn khi tiêu thụ CD thì một ca sĩ trẻ lại chọn nhạc Phật làm album riêng quả là “của hiếm”. Quán quân Sao mai dòng dân gian 2015 bày tỏ, sở dĩ cô ấp ủ thực hiện album nhạc Phật hơn một năm nay vì cô luôn bị thôi thúc thực hiện sản phẩm âm nhạc không chỉ hướng tới cộng đồng mà còn mang lại sự nhẹ nhõm, thanh thản cho người nghe.
|
| Nhiều sản phẩm âm nhạc Phật giáo được thực hiện cầu kỳ với sự giúp đỡ của các cơ sở thờ tự. |
PGS.TS Cù Lệ Duyên (Phó trưởng khoa lý luận, sáng tác, chỉ huy - Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), người nổi tiếng với những tác phẩm nhạc Phật cho biết, âm nhạc Phật giáo khác với dòng nhạc khác, nếu không có sự am nhiểu về giáo lý đạo Phật thì sẽ khó thể hiện được trọn vẹn và đúng tinh thần.
Âm nhạc Phật giáo không phải là những giáo điều cao siêu, mà đó là những tư tưởng rất đời thường như sự báo hiếu với cha mẹ, những nghĩa cử nhân văn, tình yêu thương của con người dành cho nhau… Tư tưởng đó được truyển đạt trong giai điệu và lời ca một cách mộc mạc, dung dị để người nghe dễ cảm. Sự gần gũi và tính triết lý của nhạc Phật vì thế đang dần đi vào đời sống, được nhiều nghệ sĩ lựa chọn.
Tâm tình của nghệ sĩ
Trước Nguyễn Thu Hằng, nhiều nghệ sĩ của Hà Nội cũng bày tỏ có sự giác ngộ riêng về nhạc Phật. Tuy nhiên, để thực hiện hẳn một album về nhạc Phật với sự đầu tư cầu kỳ lại chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay. Năm 2011, Tân Nhàn là ca sĩ ở Hà Nội tiên phong trong việc thực hiện album riêng về nhạc Phật với tên gọi “Lạy Phật con về”. Thời điểm ấy, các ca khúc Phật giáo còn khá xa lạ với phần đông công chúng, chủ yếu được biểu diễn trong các hoạt động của Phật giáo.
Sau này, một số nghệ sĩ trẻ Hà Nội bắt đầu thực hiện album nhạc Phật nhân những sự kiện đặc biệt như ca sĩ Tân Phương thực hiện album “Bến Chân Như" nhân mùa Vu lan 2015; ca sĩ Trần Thu Hường thực hiện album “A Di Đà Phật” nhân mùa Vu lan 2016 (trước đó vào năm 2014 cô cũng thực hiện album nhạc Phật đầu tiên)…
|
| Nhiều ca sĩ lựa chọn âm nhạc Phật giáo để phát triển sự nghiệp riêng. |
Trong TP Hồ Chí Minh, âm nhạc Phật giáo phát triển sớm hơn, nhiều nghệ sĩ còn chuyển hướng chọn nhạc Phật là con đường phát triển sự nghiệp. Nói về những nghệ sĩ thực hiện các sản phẩm âm nhạc Phật giáo phải kể đến ca sĩ - diễn viên Lê Như, ca sĩ Hoàng Kỳ Nam, ngay cả những ca sĩ vốn sở trường dòng nhạc trẻ như Hồ Quang Hiếu, Bằng Cường… cũng chuyển hướng thực hiện các sản phẩm âm nhạc Phật giáo.
Lý giải về việc chọn nhạc Phật để thể hiện, đa phần những ca sĩ được hỏi như Tân Nhàn, Thu Hằng, Trần Thu Hường… đều cho rằng, đó là mối “lương duyên” mà người ca sĩ được trải nghiệm trên con đường âm nhạc. Trong số đó, nhiều ca sĩ trở thành phật tử như Tân Nhàn, Thu Hằng… coi việc thể hiện các sản phẩm âm nhạc Phật giáo để góp phần “phát tâm”, truyền tải những thông điệp mạnh mẽ của giáo lý nhà Phật tới đông đảo công chúng hơn.
Vì thế, các sản phẩm âm nhạc Phật giáo của nhiều nghệ sĩ nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của các cơ sở thờ tự. MV “Lạy mẹ Quan âm” của ca sĩ Nguyễn Thu Hằng được thực hiện tại chùa Hương với những cảnh quay trên cao cầu kỳ cùng 1.000 cây nến, hay cảnh tụng kinh trong động Hương Tích sở dĩ có thể suôn sẻ là nhờ sự giúp đỡ của không chỉ Thượng tọa trụ trì mà còn hàng trăm phật tử cùng chung tay thực hiện.
PGS.TS Cù Lệ Duyên nhận định, ngày nay giáo lý đạo Phật đã ngấm sâu trong tư tưởng của phần đông người dân Việt, âm nhạc Phật giáo vì thế đang trở thành “món ăn tinh thần” phổ biến hơn. Dù không sôi động như những dòng nhạc khác, nhưng âm nhạc Phật giáo với tinh thần riêng đang có sự lan tỏa nhất định trong đời sống tinh thần của công chúng.
.jpg "Điện Biên Phủ - nguồn cảm hứng sáng tạo lớn của văn học nghệ thuật")
.jpg "Lịch sử cá nhân trong dòng lịch sử quốc gia qua trường hợp \"Hoan Châu Ký\"")
