Nhà văn BÙI VIỆT THẮNG
Tháng 12/1973, tôi tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, gần một năm sau thì nhận quyết định ở lại trường làm giảng viên. Sinh cơ lập nghiệp ở Thủ đô từ bấy đến nay tính ra đã tràn nửa thế kỷ. Tôi vẫn thường phân bua với mọi người rằng, do cơ duyên mà mình thành cư dân Hà Nội (“Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/ Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”). Tôi cũng đã có thời gian dài sống xa đất nước nên thấu hiểu nỗi nhớ quê hương. Nói đúng ra là nhớ Hà Nội hơn là quê mình (xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh). Câu thơ của Nguyễn Đình Thi luôn đọng lại trong ký ức của tôi, dù ở đâu, khi nào “Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội/ Những phố dài xao xác hơi may/ Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy” (Đất nước).
Làm giảng viên ở Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, chính thức từ 1975 đến nay, cũng đã được 45 năm. Thôi thì việc dạy học khỏi phải nói tới vì đó là “nghề”. Nhưng lại phải nói tới cái “nghiệp” văn của bản thân chút ít. Như ai đó nói, danh phải chính ngôn mới thuận, nên tôi đã vào Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà văn Hà Nội - những sân chơi văn hóa lành mạnh, rất bổ ích với người làm nghề văn. Từ ngày nhận sổ hưu (11/2011), có thời gian tự do nên tôi bắt đầu cộng tác với một số báo chuyên văn học nghệ thuật (VHNT), hay có trang VHNT, trong đó có báo Người Hà Nội.
Phải nói lại điều này, như là một tâm cảm: đôi khi mình cộng tác với báo nào đó, ban đầu là do tình cảm với một ai đó. Ví như đã lâu tôi cộng tác với báo Nhân Dân cuối tuần là do nhà thơ Lê Quang Trang làm cầu nối. Nhà thơ với tôi là đồng môn, đồng nghiệp (sau này ông làm Tổng biên tập báo Đại đoàn kết). Với báo Người Hà Nội thì nhà thơ Bùi Việt Mỹ là người “níu kéo” tôi. Độ đó (khi ông làm Tổng Biên tập), một bận ông gọi điện cho tôi và chia sẻ: “Trang VHNT của báo Người Hà Nội cần có sự tham gia của các nhà lý luận phê bình văn học có uy tín hiện nay như: Vũ Nho, Lê Thành Nghị, Bùi Việt Thắng, Trần Đăng Suyền, Nguyễn Hữu Sơn, Lưu Khánh Thơ,... Mong nhà văn cộng tác với chúng tôi!”. Một lời mời chân tình như thế không thể không đền đáp. Tiếp sau là các cộng sự của ông Tổng Biên tập, như các nhà báo Hồng Thinh, Đặng Thủy, là nhân tố quan trọng kiến thiết mạng lưới cộng tác viên (điều kiện sống còn của báo chí). Như vậy tôi mới viết cho báo Người Hà Nội chưa lâu.
Nhưng mật độ xuất hiện thì không thể nói là ít. Trên báo Người Hà Nội, mấy năm qua tôi đã viết về các nhà văn gốc Hà Nội, đã đành, lại cũng quan tâm viết về các nhà văn viết hay về Hà Nội. Có thể kể đến những trưởng lão làng văn như: Vũ Bằng, Tô Hoài, Nguyễn Tuân, Nguyễn Công Hoan, Nguyễn Huy Tưởng, đến những nhà văn hiện đại/ đương đại gắn bó với Hà Nội như: Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Xuân Khánh, Lê Văn Ba, Ma Văn Kháng, Hữu Thỉnh, Lê Minh Khuê, Nguyễn Huy Thiệp, Khuất Quang Thụy, Nguyễn Quang Thiều, Nguyễn Thị Thu Huệ, Trung Sỹ,... Tôi cũng mở rộng địa bàn, viết về cả những nhà văn mọi miền đất nước như: Trần Thị Ngọc Mai (Hà Tĩnh), Nguyễn Thế Quang (Nghệ An), Vũ Thanh Lịch (Ninh Bình),... Tôi cũng viết giới thiệu những tên tuổi mới như “Hiện tượng Phạm Quang Long”, “Tiếng thơ Ngọc Lê Ninh”, Nguyễn Trọng Luân, Trương Đức Giáp, “Đón đợi văn trẻ”, về văn học Thủ đô 10 năm (2008-2018) sau khi Hà Nội điều chỉnh địa giới hành chính,... Tuy thời gian cộng tác chưa dài với báo Người Hà Nội, nhưng trong thâm tâm tôi và văn giới đều thấy ngòi bút của mình đã thực sự tâm huyết với Thủ đô, với báo Người Hà Nội.
Quá trình cộng tác với báo Người Hà Nội, tôi đã quên hẳn đi vấn đề được đãi ngộ về tài chính, vì từ đầu đã xác định tinh thần cống hiến của cư dân Thủ đô cho tờ báo nhà. Nay mai, Người Hà Nội sẽ như thế nào sau quy hoạch báo chí, tôi không rõ nhưng tấm lòng của các nhà văn, trong đó có tôi, với báo Người Hà Nội thì không hề suy suyển. Tình cảm của tôi với báo Người Hà Nội tựa như mối tình đầu thuở thanh xuân.
Tết Canh Tý năm 2020, do bận việc riêng nên tôi không viết báo Tết như mọi năm. Nhưng tôi vẫn chắt chiu thời gian viết cho ba tờ báo của Hà Nội trong đó có báo Người Hà Nội. Năm 2019 tôi cũng vinh dự nhận Giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội cho tác phẩm Hà Nội từ góc nhìn văn chương (Tiểu luận - Phê bình văn học, NXB Hà Nội, 2019). Nhiều bài trong tác phẩm này đã đăng tải trên báo Người Hà Nội thời gian qua.
Nói có một tình yêu Hà Nội là... vì như thế và... hơn thế!
.jpg "Đặc sắc chương trình nghệ thuật thực cảnh kỷ niệm 1085 năm Ngô Quyền xưng Vương và định đô tại Cổ Loa.")
.jpg "Triển lãm trực tuyến “Điện Biên theo dòng lịch sử qua tài liệu lưu trữ”")
.jpg "Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động văn hóa chào mừng Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ")
.jpg "Nhà văn Đức Anh: “Viết văn hay viết phê bình đều cần phải có đầy năng lượng…”")
