Văn hóa doanh nghiệp là sự cộng hưởng giữa nhân cách và tính cách

Lê Quốc Vinh| 27/06/2019 12:00

Năm 2018, Comparably.com, một website chuyên theo dõi văn hóa công sở và lương bổng, vinh danh Costco - chuỗi siêu thị có trụ sở tại Issaquah, bang Washington, Hoa Kỳ, là công ty lớn có văn hóa doanh nghiệp nổi trội. Điều thú vị là, những người làm việc tại Costco có chung một nhận xét như sau: “Ở đây tôi không hề cảm thấy như là đang phải làm việc. Hầu hết đồng nghiệp của tôi đều yêu thích với công việc mỗi ngày, đều tạo ra một không khí làm việc cực kỳ hạnh phúc”.

Văn hóa doanh nghiệp là sự cộng hưởng giữa nhân cách và tính cách
 Lê Quốc Vinh Chủ tịch & CEO Le Group of Companies - Phó Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Văn hóa Doanh nghiệp Việt Nam

Năm 2018, Comparably.com, một website chuyên theo dõi văn hóa công sở và lương bổng, vinh danh Costco – chuỗi siêu thị có trụ sở tại Issaquah, bang Washington, Hoa Kỳ, là công ty lớn có văn hóa doanh nghiệp nổi trội. Điều thú vị là, những người làm việc tại Costco có chung một nhận xét như sau: “Ở đây tôi không hề cảm thấy như là đang phải làm việc. Hầu hết đồng nghiệp của tôi đều yêu thích với công việc mỗi ngày, đều tạo ra một không khí làm việc cực kỳ hạnh phúc”.

Unilever có 4 năm liền được bình chọn là nơi làm việc tốt nhất Việt Nam, bởi đề cao tiêu chí cân bằng cuộc sống cho nhân viên. Nhân viên gặp áp lực hay stress vì vấn đề gia đình có thể làm việc ở nhà. Mỗi dịp nghỉ hè, công ty lại dành hẳn một không gian rộng làm sân chơi cho con cái của những người không tìm được người trông trẻ. Chiều tối, công ty tắt đèn và điều hoà để ép nhân viên về nhà nghỉ ngơi…

Một điều không thể phủ nhận, một công ty có văn hóa doanh nghiệp lành mạnh thường có khả năng thu hút nhân lực tài giỏi, có nhiều khả năng thành công và thường được cộng đồng nhìn nhận như một hình mẫu phấn đấu. Tập đoàn Alphabet, công ty mẹ của Google, nổi tiếng với văn hóa doanh nghiệp thân thiện với nhân viên. Điều độc đáo là họ cung cấp các đặc quyền như làm việc từ xa, thời gian linh hoạt, hoàn trả học phí, bữa trưa cho nhân viên miễn phí và bác sĩ tại chỗ. Tại trụ sở công ty ở Mountain View, California, công ty này cung cấp các dịch vụ tại chỗ như thay dầu, rửa xe, mát xa, các lớp thể dục và làm tóc. Văn hóa doanh nghiệp của Alphabet đã giúp nó liên tục giành được thứ hạng cao trong danh sách “100 công ty tốt nhất để làm việc” của tạp chí Fortune.

Thế thì, văn hóa doanh nghiệp là cái gì mà có thể tạo ra phép màu như vậy? Có khá nhiều cách định nghĩa về văn hóa doanh nghiệp, nhưng có lẽ tôi đồng cảm nhất với Investopedia, một trang tư vấn quản trị thuộc tập đoàn xuất bản Dotdash: “Văn hóa doanh nghiệp là một hệ thống những niềm tin và hành vi tác động vào cái cách ban lãnh đạo và nhân viên trong công ty tương tác với nhau hoặc xử lý các giao dịch kinh doanh bên ngoài”. Tuy vậy, tôi tin rằng nó vượt quá những quy ước ứng xử hay những quy định chi tiết về hình thức biểu hiện bên ngoài, như đồng phục, giờ làm việc, cách bố trí văn phòng làm việc, lợi ích của nhân viên, doanh thu, tuyển dụng, sự giao tiếp với khách hàng, cũng như nhiều khía cạnh khác nhau trong mọi hoạt động của một doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp lại càng không phải chỉ là những buổi văn nghệ, những trận đấu thể thao hay là hội hè, vui chơi. Văn hóa doanh nghiệp chắc chắn không phải chỉ là “cái áo” của một công ty.

Paul Goyette, Phó Chủ tịch Điều hành của Global Performance, vẽ ra 6 kiểu văn hóa doanh nghiệp. (1) Văn hóa trao quyền: Hình ảnh thu nhỏ của một nền văn hoá trao quyền là khi mọi cá nhân trong tổ chức của bạn cảm thấy hoàn toàn tham gia và tích cực tham gia vào sự thành công của doanh nghiệp; (2) Văn hóa an toàn: có nghĩa là doanh nghiệp cam kết bảo vệ sức khoẻ và hạnh phúc của mỗi cá nhân, bao gồm các quy định an toàn nhất định, yêu cầu các hành vi cụ thể và việc đào tạo liên tục để đảm bảo rằng mọi người đều có những thông tin cần thiết để thực hiện công việc của họ một cách an toàn; (3) Văn hóa lãnh đạo xuất sắc: Mỗi cá nhân cảm thấy tự tin rằng lãnh đạo luôn làm mọi thứ họ có thể để đạt được sự xuất sắc và liên tục cải thiện; (4) Văn hóa tập trung vào khách hàng: là tập trung tất cả hướng về người tiêu dùng, tư tưởng thấm nhuần trong toàn bộ tổ chức, bao gồm cả những người không có tương tác với khách hàng; (5) Văn hóa tập trung vào bán hàng: tạo động lực cơ bản để hỗ trợ các hoạt động tạo doanh thu; (6) Văn hóa sáng tạo: một nền văn hóa của sự đổi mới tập trung không chỉ đưa ra những ý tưởng mới, mà còn theo một quá trình khắt khe để đưa những ý tưởng đó thành hiện thực. Sự tập hợp các yếu tố này, với mức độ khác nhau của từng thành tố sẽ tạo ra những nền văn hóa doanh nghiệp đa dạng.

Tôi nhớ có đọc một bài trên tạp chí Forbes, đại ý nói rằng văn hóa doanh nghiệp không phải là tính cách của một công ty, mà là nhân cách của nó. Đây là một ý kiến rất thú vị. Tính cách là một loạt các phẩm chất và đặc điểm cá nhân của một con người, là thứ mà chúng ta có thể hữu ý xây dựng với một chủ đích rõ ràng, để tạo ra một hình ảnh mà chúng ta mong muốn thế giới nhìn nhận. Trong khi đó, nhân cách là một tập hợp các giá trị đạo đức và niềm tin xác định cách chúng ta cư xử với mọi người và cư xử với chính chúng ta. Nhân cách thuộc về bản ngã, là thứ tồn tại khách quan cho thế giới thấy chúng ta là ai. Bởi vậy, văn hóa doanh nghiệp là những tố chất trừu tượng, được hình thành ngay từ ngày đầu thành lập và bị ảnh hưởng bởi nhân cách của nhà sáng lập, rồi được bồi đắp hàng ngày qua quá trình phát triển, suy vong, tái thiết, rồi hưng thịnh của doanh nghiệp, trở thành những ứng xử và hành động từ trong tiềm thức của mỗi nhân viên.

Tuy nhiên, với tôi, văn hóa doanh nghiệp vừa phải là nhân cách (character), vừa phải là tính cách (personality) của một công ty, là sự cộng hưởng giữa hai yếu tố, trong đó, nhân cách là những giá trị nguyên bản làm nền tảng và tính cách là hệ giá trị được xây dựng để biểu đạt nhân cách. Một doanh nghiệp muốn thể hiện là người chống rác thải nhựa trước hết phải thực sự có ý thức bảo vệ môi trường và không làm tổn hại môi trường. Một doanh nghiệp muốn xây dựng văn hóa chia sẻ thì bản thân ban lãnh đạo phải cởi mở sẻ chia.

Một số nhà quản trị cho rằng, có thể xây dựng văn hóa doanh nghiệp thông qua việc xây dựng những quy ước ứng xử trong doanh nghiệp, như cách thức giao tiếp, văn hóa chào hỏi, nói chuyện, trao đổi công việc, văn hóa hội họp, đạo đức doanh nghiệp,… Điều này không sai, song chắc chắn chưa thể đầy đủ, nếu các quy ước đó không trở thành các phản xạ tự nhiên từ trong tiềm thức của mỗi cá nhân trong doanh nghiệp. Ở Vietnam Airlines truyền tụng về câu chuyện của một nhân viên mặt đất Tân Sơn Nhất đồng cảm với người phụ nữ nghèo phải bay về Bắc chịu tang mẹ. Anh đã tìm mọi cách để người phụ nữ ấy được bay với giá rẻ trong hoàn cảnh mọi chuyến bay đã hết chỗ. Còn câu chuyện về người tiếp viên trưởng mang lại niềm hạnh phúc vô bờ cho đôi vợ chồng già ngoại quốc bay trong ngày kỷ niệm lễ cưới vàng, bằng bó hoa tự tay anh làm từ khăn giấy trên máy bay. Tất cả những điều đó không nằm trong quy định nào hết, nhưng được thấm đẫm trong mỗi con người từ văn hóa tận tâm của hãng Hàng không Quốc gia.

Văn hóa doanh nghiệp là tập hợp của các giá trị, nguyên tắc ứng xử, các tiêu chuẩn giao tiếp và niềm tin được chia sẻ giữa mọi thành viên trong một công ty. Nhưng, những định ước đó không thể biến thành văn hóa doanh nghiệp nếu chúng chỉ nằm trên những trang giấy A4, thậm chí những cuốn cẩm nang văn hóa doanh nghiệp được in ấn đẹp đẽ, hoặc trình bày ấn tượng trên trang web nội bộ. Nó phải được biến thành hành xử tự nhiên từ trong tiềm thức của mỗi con người trong doanh nghiệp, phải trở thành hành xử mỗi ngày mà người ta không cần bận tâm nó được quy định ra sao trong quy tắc ứng xử.

Nhiều người sẽ hỏi: Văn hóa doanh nghiệp sẽ ra sao nếu một ngày người sáng lập không còn nắm giữ vị trí điều hành? Một lẽ rất tự nhiên, văn hóa doanh nghiệp trước hết bị ảnh hưởng từ người lãnh đạo cao nhất, và rất có thể, mỗi thế hệ lãnh đạo lại có những thay đổi nhất định, tuỳ theo phong cách riêng của họ. Tuy nhiên, những sự thay đổi đó chỉ có thể là các tính cách của doanh nghiệp, chứ không thể là nhân cách đã được định hình từ thuở ban đầu. Những thay đổi đó, nếu đi ngược lại với hệ giá trị nguyên bản thì sẽ kìm hãm sự phát triển của văn hóa doanh nghiệp, nhưng nếu nó tương đồng với hệ nhân cách của công ty thì sẽ giúp văn hóa thăng hoa.
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Gần 500 lễ hội tại Hà Nội được tổ chức, đảm bảo trang trọng, lành mạnh
    Theo báo cáo của UBND Thành phố Hà Nội tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024” chiều 28/3, từ đầu năm đến nay, gần 500 lễ hội của Thủ đô được tổ chức, đảm bảo trang trọng, vui tươi, lành mạnh…
  • Có một miền chỉ một…
    Cách nay không lâu, nhà thơ Quang Hoài trải qua một cơn bạo bệnh. Rất nhiều bạn thơ lo lắng và không khỏi ái ngại cho ông. Rồi may mắn thay, ông đã “thoát hiểm”! Đó cũng là sự ngạc nhiên mà số phận dành cho ông. Càng ngạc nhiên hơn là sau đó cũng không lâu, gần như ngay lập tức, ông cho hạ sinh đứa con tinh thần thứ mười ba mang tên “Miền Hoài Phương”- một cái tên thật có ý nghĩa, lại rất lạ và hấp dẫn độc giả. Hỏi tác giả, mới hay: Đó là cái tên được kết nối, gắn kết thật khéo bởi tên ông (Hoài) cùng tên
  • Trở lại Hà Nội sau 15 năm, nhà văn quốc tế vẫn ấn tượng với ẩm thực Thủ đô
    Trong bài viết trên trang Travel And Leisure gần đây, nhà văn Chris Wallace (Mỹ) cho biết, sau 15 năm trở lại Việt Nam đã nhận thấy quốc gia hình chữ S có nhiều sự phát triển. Với Hà Nội, nhà văn Chris Wallace ấn tượng với món chả cá, cà phê sữa, khu phố cổ…
  • Thương hoài xe sứ hàng rong
    Bố tôi bảo rằng, người Hà Nội sành sỏi chơi hàng gốm sứ, có đắt một chút mà món hàng ưng ý họ cũng sẽ mua. Mà gốm sứ Bát Tràng mang theo hồn cốt người Hà thành, dẫu đồ sứ nhập ngoại hay đồ nhựa, inox ào ạt thì gốm sứ Bát Tràng luôn có một vị trí trang trọng trong ngôi nhà của họ.
  • Lễ phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam
    Chiều 28/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Lễ phát động thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (06/01/1946 – 06/01/2026). Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu chỉ đạo buổi Lễ.
Đừng bỏ lỡ
  • Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) qua tiếp thu, chỉnh lý đủ điều kiện trình Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội
    Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Nguyễn Công Anh, cho biết, Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) qua những lần xin ý kiến gần đây, cơ bản việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật được các cơ quan Trung ương, đại biểu Quốc hội đánh giá cao và tán thành nhiều nội dung, được lãnh đạo Quốc hội đánh giá đủ điều kiện để trình kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.
  • Quận Tây Hồ: đối ngoại nhân dân góp phần lan tỏa hình ảnh đẹp về công tác đối ngoại của Thủ đô
    Chiều 28/3, Quận uỷ Tây Hồ và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội đã tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác đối ngoại nhân dân giai đoạn 2024 - 2025.
  • Trấn Bình Môn Kinh thành Huế như bị lãng quên
    Trấn Bình Môn là một cổng phụ trong 13 cửa của Kinh thành Huế nhưng ít người lui tới; như bị lãng quên, xuống cấp theo thời gian và tỉnh Thừa Thiên Huế đang triển khai di dời dân để trả lại nguyên trạng cho di tích.
  • Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”
    Chiều 28/3, Báo Hà Nội mới tổ chức lễ phát động viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô “Ký ức tự hào”. Cuộc thi hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 67 năm ngày Báo Hà Nội mới xuất bản số hằng ngày đầu tiên (24/10/1957 - 24/10/2024). Đây cũng là dịp tuyên truyền, quảng bá sâu rộng về truyền thống văn hóa lịch sử của Thăng Long - Hà Nội, đặc biệt là những thành tựu kinh tế, văn hóa xã hội của Thủ đô trên hành trình 70 năm xây dựng và phát triển.
  • Phú Thọ ra mắt tour du lịch "Về miền Di sản UNESCO ghi danh"
    Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa-Du lịch đất Tổ năm 2024 diễn ra từ ngày 9-18/4 (tức ngày 1-10 tháng 3 âm lịch) tại Khu Di tích lịch sử đền Hùng thành phố Việt Trì và các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Phú Thọ, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật hấp dẫn. Đặc biệt, dịp này, Phú Thọ ra mắt tour du lịch “Về miền Di sản UNESCO ghi danh”, lấy đền Hùng làm điểm xuất phát chính để đi đến các điểm danh lam, thắng cảnh khác.
  • Quý I năm 2024, Thành phố Hà Nội đã thu hút 953,2 triệu USD vốn FDI
    Đây là thông tin được Chánh Văn phòng UBND Thành phố kiêm người phát ngôn UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ tại “Họp báo thông tin tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2024”, diễn ra chiều 28/3 tại Trụ sở UBND Thành phố Hà Nội.
  • Đêm nhạc đặc biệt tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff tại Hà Nội
    Vào 20h ngày 30/3, tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội sẽ diễn ra đêm nhạc tôn vinh nhà soạn nhạc Sergei Rachmaninoff.
  • Giải Cống hiến 2024: Hòa Minzy là Nữ ca sĩ của năm, Đen Vâu lập cú đúp
    Tối 27/3, tại Nhà hát lớn Hà Nội đã diễn ra lễ trao giải Cống hiến 2024. Đây là mùa giải Cống hiến lần thứ 18 được tổ chức và mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là giải Âm nhạc Cống hiến và giải Thể thao Cống hiến.
  • “Đào, phở & piano” - trọn vẹn tình yêu Hà Nội
    Từ cuối năm 2023, tín hiệu rất vui với điện ảnh trong nước khi những bộ phim cả tư nhân và nhà nước lần lượt ra rạp, tạo được hiệu ứng tích cực. “Đào, phở và piano” của đạo diễn Phi Tiến Sơn là một trong số đó. Phim được nhà nước đặt hàng, từng giành giải Bông Sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 23.
  • Hà Nội và những gánh hàng rong...
    Khi nhắc về Hà Nội, trong vô vàn dáng hình hiện hữu, người ta không thể không nhắc tới những gánh hàng rong. Cùng Người Hà Nội hòa vào nhịp sống hối hả của 36 phố phường trên những gánh hàng rong...
Văn hóa doanh nghiệp là sự cộng hưởng giữa nhân cách và tính cách
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO