Đi xa nhớ quán vỉa hè

Do công việc nên nhiều lúc bọn trẻ thường đàn đúm, hẹn nhau bàn việc ngay tại quán nước của bà. Có ngày họ chờ ở quán từ sáng sớm, từ lúc chưa dọn hàng, có người tối muộn vẫn ra uống trà hoặc ăn kẹo, hút thuốc...

Bà bảo, gần 30 năm ngồi bán nước trên đất Thủ đô, bà chưa thấy bọn trẻ nào mà tình cảm với bà đến thế, chúng coi bà như bà, như mẹ, thân thuộc như người nhà chúng ở quê. Thỉnh thoảng lại “Bà ơi cho con cốc trà đá”, “U bán cho con cốc nhân trần”, “U bán cho con cái kẹo lạc...”. Từ cái quán cóc này mà bà biết trong số ấy đứa nào ngoan, đứa nào hay chơi bời, lêu lổng, đứa nào con nhà giàu, đứa nào con nhà nghèo, đứa nào “nhà không có gì ngoài điều kiện”, rồi cả chuyện cháu nào vừa vào biên chế, cháu nào sắp ký hợp đồng, cả chuyện có đôi, có cặp yêu nhau từ hồi phổ thông, học xong, chàng ra phố làm việc rồi vẫn quyết tâm về cưới cô bạn ở quê, sau đó cả hai dắt díu nhau lên Thủ đô mưu sinh, lập nghiệp...

Từ cái quán nước lèo tèo dăm ba gói kẹo, cốc nước, bao thuốc…, trong “bộ nhớ” của bà, bao phận người hiện lên qua từng câu chuyện, từng niềm vui, nỗi buồn. Hôm nào mưa gió không thấy bà dọn hàng, lũ trẻ thấy trống vắng, như mất đi một chỗ để "sạc pin" sau những ngày giờ tiêu tốn năng lượng; sau bao căng thẳng, sức ép dẫn tới nguy cơ "sập nguồn".

Lúc mặn chuyện, tôi hỏi bà rằng khi rảnh rỗi, ít khách, bà thường ngồi nghe khách chuyện trò hay đọc báo, xem phim, lướt điện thoại? Bà bảo mắt kém rồi nên chẳng xem gì nhiều. Với bà, chỉ cần tổng hợp, cập nhật thông tin tại chỗ của khách ngồi quán cũng… đủ no tin rồi.

Bà bảo, qua tiếp xúc với lũ trẻ hằng ngày, bà thấy bây giờ con "nhà giàu vượt khó" cũng cần được trân trọng, tuyên dương “ngang ngửa” với con nhà nghèo, vì con nhà giàu mà ngoan thường... gian khó hơn nhiều. Ấy là bà nghĩ thế. Còn với lũ trẻ trạc tuổi con, tuổi cháu mà bà tiếp xúc hằng ngày, nhìn lối sống, ứng xử của chúng, bà thấy chúng là những đứa có học và sống rất tình cảm.

Trước lúc chuyển đi, bọn trẻ cơ quan nọ đã mang camera tới với ý định ghi hình bà bên cái quán nước mà chúng từng tụ tập bao năm trong con ngõ nhỏ. Bà không cho, bảo tao già rồi, mặt nhăn như quả táo Tàu, lên hình làm gì. Chúng bảo u ơi, bao nhiêu năm chúng con ngồi lỳ ở đây, có đứa còn ngồi với u nhiều hơn cả với bố mẹ chúng nó ở quê. Thôi, u cho phép chúng con ghi hình u để làm kỷ niệm. Ngăn không được, bà bảo "Cha bố chúng mày".

Nghe bà chửi, đứa bê máy, đứa vác chân tác nghiệp rồi toét miệng cười. Ghi hình xong, mấy bà con ngồi ôm nhau, rơm rớm nước mắt...