Trong những ngà y gần đây, các báo có nhiửu bà i phản ánh vử việc Tổng công ty Truyửn thông đa phương tiện (VTC) phát sóng chui các kênh truyửn hình mặt đất dùng công nghệ tương tự (công nghệ analog). Là người là m công tác khoa học kử¹ thuật truyửn hình, tôi có một số ý kiến như sau:
1. Truyửn hình mặt đất dùng công nghệ analog được ứng dụng ở VN khoảng 40 năm nay và tới nay vẫn được sử dụng phổ biến. Cùng với truyửn hình cáp và truyửn hình vệ tinh, truyửn hình tương tự mặt đất đã được ngà nh truyửn hình VN, cụ thể là Đà i truyửn hình VN và các đà i phát thanh - truyửn hình địa phương ứng dụng tốt. Sóng các kênh truyửn hình tương tự mặt đất do các đà i nà y phát đã phủ hơn 90% dân cư.
Tuy nhiên, cho tới nay trên thế giới truyửn hình số, trong đó có truyửn hình số mặt đất, với các ưu thế của mình đang có các bước phát triển vượt bậc và dần chuyển sang thay thế truyửn hình analog.
Một số ưu điểm chính của truyửn hình số so với truyửn hình analog là cho hình ảnh sắc nét giống cảnh thật, cho phép phát âm thanh chất lượng cao (stereo hay âm thanh đa kênh); trên một kênh tần số vật lý có thể phát nhiửu chương trình truyửn hình có độ phân giải chuẩn (SDTV) hay một và i kênh truyửn hình có độ phân giải cao (HDTV); cho phép thực hiện tương tác hai chiửu sinh động giữa người xem và nhà đà i...
Truyửn hình số có ưu việt như vậy nên các nước tiên tiến trên thế giới đã và đang vạch ra lộ trình để chuyển từ phát sóng truyửn hình tương tự sang phát sóng truyửn hình số. VN cũng là một trong những nước đó. Theo quyết định số 22/2009 ngà y 16-2-2009 của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2020 sẽ hoà n thà nh cơ bản việc chuyển truyửn hình VN sang công nghệ số trên phạm vi cả nước.
2. Và i năm trở lại đây, Chính phủ đã khuyến khích, yêu cầu các đơn vị trong ngà nh phát thanh, truyửn hình đử ra và thực hiện lộ trình chuyển sang phát sóng số. Đồng thời Chính phủ cũng đồng ý cho VTC triển khai mạng truyửn dẫn phát sóng truyửn hình số mặt đất trên phạm vi cả nước.
Trong những năm trước đây, VTC đã bước đầu là m được việc nà y. Nhưng nay khi nghe tin VTC triển khai phát sóng truyửn hình tương tự mặt đất trên phạm vi cả nước, tôi cho rằng đó là một bước thụt lùi không chỉ vử mặt công nghệ (quay trở vử công nghệ phát sóng analog lạc hậu) mà cả vử mặt quản lý, bởi vì phát sóng truyửn hình tương tự quảng bá mặt đất không phải là nhiệm vụ mà Chính phủ đã giao cho VTC. Ngoà i ra, việc VTC phát sóng chui các kênh truyửn hình tương tự mặt đất sẽ là m vấn đử can nhiễu tần số của truyửn hình mặt đất vốn đã trầm trọng cà ng trở nên khó giải quyết.
3. Hiện nay, giá thà nh một đầu thu truyửn hình số nói chung, đầu thu truyửn hình số mặt đất nói riêng không còn quá cao. Ngay tại các nước tiên tiến, giá thà nh STB mặt đất loại cơ bản chỉ còn khoảng 30 USD (khoảng 500.000 đồng).
Còn ở VN, ở các vùng sâu, vùng xa, nơi mà sóng truyửn hình mặt đất không tới được, bà con nơi đó dẫu còn rất nghèo vẫn tự trang bị cho mình đầu thu vệ tinh (gồm ăngten parabol và STB) để thu các chương trình truyửn hình (chủ yếu là các chương trình miễn phí như các chương trình của VTV).
Nếu VTC triển khai tốt mạng truyửn dẫn, phát sóng truyửn hình số mặt đất, bán các đầu thu với giá thà nh hợp lý, cùng với việc tận dụng các ưu việt của truyửn hình số trong phát sóng các chương trình truyửn hình thì hoà n toà n có thể có một lượng khán giả đáng kể. Là m được như vậy sẽ giải quyết tốt bà i toán kinh tế, không phải dùng phương thức phát sóng analog, tức không để xảy ra những chuyện bức xúc cho khán giả, gây khó dễ cho công tác của cơ quan quản lý truyửn thông cũng như cho chính VTC.