Ông Trần Xuân Hà - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội.
PV: Ông đánh giá thế nào về vai trò của việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh đối với sự phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, đất nước nói chung và với truyền thống văn hóa nghìn năm Thăng Long - Hà Nội nói riêng?
Ông Trần Xuân Hà: Đây là yêu cầu, nhiệm vụ vừa mang tính cơ bản, lâu dài, đồng thời là vấn đề cấp bách, trước mắt, tác động trực tiếp và mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội của Thủ đô, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng tình ủng hộ của đông đảo quần chúng nhân dân. Trong quá trình Đảng, Nhà nước lãnh đạo thực hiện phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, dân tộc ta, đất nước ta, Thủ đô của chúng ta là một thành viên, một bộ phận không thể tách rời. Chúng ta đã thu được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong đổi mới, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, mở rộng giao lưu, hợp tác quốc tế, nhưng chúng ta cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức, nhiều vấn đề mới phức tạp, trong đó có vấn đề văn hóa, vấn đề xây dựng con người.
Tác động và ảnh hưởng của mặt trái cơ chế thị trường; tư tưởng thực dụng, coi giá trị đồng tiền cao hơn giá trị nhân văn, đạo đức, đã và đang làm tha hóa một bộ phận người trong xã hội. Đối với hội nhập quốc tế cũng vậy, bên cạnh việc tiếp thu cái hay, cái tốt của nhân loại thì có không ít cái xấu, cái độc hại cũng tràn vào, có lúc, có nơi, lấn át cái tốt, cái tích cực.
Nhận thức được vị trí, vai trò tầm quan trọng của vấn đề Phát triển văn hóa - xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, những năm qua, Chương trình số 04 của Thành ủy đã được chỉ đạo thực hiện một cách tập trung, đồng bộ từ Thành phố đến cơ sở. Chủ trương, chính sách của Trung ương và Thành phố về văn hóa và con người thực sự đã đi vào cuộc sống với những cách làm sáng tạo, hiệu quả và phù hợp, tạo động lực quan trọng trong tiến trình xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh.
PV: Cụ thể chương trình 04 có những nội dung gì, thưa ông?
Ông Trần Xuân Hà: Trong Chương trình 04 có ba nội dung lớn là: (1) phát triển văn hóa - xã hội; (2) nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô; (3) xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh; bao trùm lên là phạm trù văn hóa, một phạm trù lớn và rất rộng. Văn hóa vừa có giá trị chung nhân loại, giá trị chung dân tộc, giá trị chung của từng cộng đồng dân cư…
Bên cạnh cái chung, văn hóa còn có cái riêng. Có thể nói, ở một khía cạnh nào đấy văn hóa là những gì còn đọng lại sau khi chúng ta đã học được và những điều chúng ta còn thấy thiếu cần phải học hỏi thêm. Như thế để nhấn mạnh thêm vị trí, vai trò của Chương trình 04 mà chúng ta xây dựng là rất quan trọng đối với Thủ đô, đối với mọi người và mỗi người.
PV: Ông có thể khái quát những kết quả chính đã đạt được trong việc thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy và Kế hoạch số 165/KH-UBND ngày 31/8/2016 của UBND Thành phố Hà Nội về “Phát triển văn hóa - xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2016 - 2020” năm 2017?
Ông Trần Xuân Hà: Trong 18 đề án thuộc Chương trình 04, năm qua có 4 đề án đã hoàn thành, 8 đề án đang trình UBND Thành phố xem xét, phê duyệt, còn 6 đề án đang trong quá trình triển khai; 1/24 dự án hoàn thành, 9/24 dự án chưa có chủ trương đầu tư, chưa xác định được nguồn vốn, các dự án được có phương án đầu tư đang trong quá trình thực hiện. Năm 2017, Ban Chỉ đạo Chương trình đã tập trung nâng cao chất lượng công tác xây dựng các mô hình văn hóa như "Gia đình văn hóa”, "Làng văn hóa”, "Tổ dân phố văn hóa”. Đây được xem là nội dung chủ yếu của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, là nhiệm vụ trọng tâm, tiền đề để xây dựng các mô hình văn hóa khác, cũng là nội dung quan trọng để đánh giá kết quả hoạt động đời sống văn hóa cơ sở. Bên cạnh đó, cũng đã tiến hành rà soát hệ thống thiết chế văn hóa từ Thành phố tới cơ sở. So với năm 2016, tăng thêm 7 nhà văn hóa cấp xã; 103 nhà văn hóa thôn, làng; 236 nhà văn hóa, điểm sinh hoạt cộng đồng tổ dân phố.
Bên cạnh đó, Thành phố đã hoàn thành chỉ tiêu giải quyết việc làm với 213 phiên giao dịch việc làm. Cho vay vốn Quỹ quốc gia giải quyết việc làm 983 tỷ đồng. Thực hiện công tác giảm nghèo, bảo trợ xã hội: điều dưỡng người có công với cách mạng, cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy. Ngoài ra, thực hiện tốt công tác tuyển sinh, đào tạo nghề các cấp trình độ, trong đó, có dạy nghề cho lao động nông thôn đảm bảo hoàn thành và vượt mức kế hoạch đề ra… Trong công tác giáo dục và đào tạo, đã thực hiện có hiệu quả đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, tạo bước chuyển biến quan trọng đối với giáo dục và đào tạo Thành phố. Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức người lao động trong các cơ quan thuộc TP. Hà Nội và Quy tắc ứng xử nơi công cộng trên địa bàn TP. Hà Nội tiếp tục triển khai được các cấp và nhân dân hướng ứng, thực hiện, bước đầu tạo những chuyển biến tích cực về văn hóa công sở trong các cơ quan, đơn vị và văn hóa ứng xử trong các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn Thành phố…
PV: Để đạt được những kết quả đó, bài học và mục tiêu cần rút ra là gì thưa ông?
Ông Trần Xuân Hà: Kết quả việc thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy trong năm 2017 rất đáng ghi nhận. Có kết quả hôm nay một phần bởi vì chúng ta đã làm tốt công tác tuyên truyền - để việc xây dựng “Người Hà Nội thanh lịch, văn minh” trở thành phong trào rộng khắp, được sự hưởng ứng, tham gia tích cực, có hiệu quả của các cấp, các ngành Thành phố. Bên cạnh những tiêu chí chung của Thành phố, nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị đã chủ động xây dựng những tiêu chí cụ thể để thực hiện phong trào.
Việc triển khai xây dựng bộ quy tắc ứng xử nơi công cộng và đưa vào giảng dạy bộ tài liệu giáo dục nếp sống thanh lịch, văn minh cho học sinh Thủ đô... đã góp phần nâng cao nhận thức, khơi dậy niềm tự hào, điều chỉnh hành vi của người Hà Nội, nhất là thế hệ trẻ; những giá trị, nét đẹp văn hoá của người Hà Nội thanh lịch, văn minh, truyền thống trong gia đình, họ tộc và cộng đồng dân cư được kế thừa và phát huy. Nhiều phong trào, hoạt động xây dựng mô hình văn hóa ở cơ sở tiếp tục được triển khai đạt kết quả tốt, như: phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, phong trào thi đua “Người tốt, việc tốt”... góp phần tạo dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phát triển các mối quan hệ tốt đẹp trong cộng đồng.
Chúng ta luôn nhấn mạnh mục tiêu xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại. Khi nói đến một Thủ đô, một đất nước giàu đẹp, văn minh, không phải chỉ cần có cảnh quan, môi trường, diện mạo đô thị, thiên nhiên, cảnh quan tươi đẹp mà còn phải có những con người đẹp, đẹp về văn hóa, tâm hồn, trí tuệ, đẹp về phong cách, lối sống, đẹp trong ứng xử giữa người với người.
PV: Để có kết quả tốt hơn nữa, thời gian tới, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và đoàn thể chính trị xã hội Thành phố cần tiếp tục thực hiện tốt những nội dung nào, thưa ông?
Ông Trần Xuân Hà: Tiếp tục phát huy vai trò của cấp ủy, chính quyền, MTTQ và đoàn thể các cấp trong duy trì thực hiện các nội dung của Chương trình số 04, làm cơ sở, nền tảng cho việc xây dựng các chương trình về văn hóa - xã hội trong nhiệm kỳ tới. Đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành; đẩy mạnh cải cách hành chính. Đề cao vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ lãnh đạo, nhất là người đứng đầu. Chuẩn hoá, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức về thái độ, trình độ, nhận thức và kỹ năng để đáp ứng yêu cầu trong hướng dẫn và giải quyết thủ tục hành chính theo hướng tạo thuận lợi tối đa cho người dân. Bố trí, sử dụng cán bộ lãnh đạo, quản lý văn hóa có đủ năng lực, trình độ, phẩm chất; thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ văn hóa, đặc biệt là cán bộ cơ sở. Tăng cường phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các cấp, các ngành Thành phố.
Hai là, gắn phát triển kinh tế - xã hội với phát triển văn hóa, con người; củng cố, xây dựng và hoàn thiện chính sách; tăng cường đầu tư ngân sách, đẩy mạnh xã hội hóa; bố trí nguồn lực... Đẩy mạnh tiến độ thực hiện các công trình trọng điểm của Chương trình như: tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hóa, di tích cách mạng kháng chiến; sửa chữa, nâng cấp, xây mới các bệnh viện, các công trình văn hóa... Khai thác và sử dụng có hiệu quả các công trình văn hóa, sản phẩm văn hóa, hạ tầng xã hội. Thành phố cần chủ động xây dựng những cơ chế, chính sách khuyến khích mọi người, mọi thành phần kinh tế tham gia bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống và cách mạng, các thiết chế văn hóa, thể thao…
PV: Ông có thể đánh giá công tác tuyên truyền đóng vai trò quan trọng như thế nào vào việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh?
Ông Trần Xuân Hà: Theo tôi, đối với hệ thống thông tin tuyên truyền, nhất là các cơ quan thông tấn báo chí của Thành phố cần chủ động làm tốt hơn nữa công tác thông tin; đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền, bám sát hơn nữa thực tiễn đời sống xã hội, kịp thời phản ánh chính xác các vụ việc xảy ra trên địa bàn Thủ đô; đặc biệt là quan tâm tuyên truyền sâu rộng, sinh động hơn nữa về lĩnh vực xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh để vận động đông đảo các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia hơn nữa trong thực hiện các nội dung của Chương trình.
Báo chí có vai trò và vị trí rất quan trọng trong việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Vì vậy, chúng ta cần quan tâm làm tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan báo chí của Thành phố. Mặt khác, phải tranh thủ sự phối hợp, ủng hộ của các cơ quan báo chí Trung ương; chủ động cung cấp thông tin, tăng cường trao đổi, đối thoại, lắng nghe chân thành các ý kiến góp ý, phê bình, xây dựng của báo chí, dư luận…
Đặc biệt, các đơn vị tập trung làm tốt công tác tuyên truyền Bộ Quy tắc ứng xử cho các đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; học sinh sinh viên; người dân và các đoàn thể…
PV: Nhân dịp năm mới Mậu Tuất 2018, ông có thông điệp gì muốn gửi tới bạn đọc báo Người Hà Nội?
Ông Trần Xuân Hà: Nhân dịp năm mới Mậu Tuất, tôi xin gửi lời chúc tốt đẹp nhất tới toàn thể văn nghệ sĩ Thủ đô và lãnh đạo, cán bộ, phóng viên, biên tập viên cùng toàn thể bạn đọc của Báo Người Hà Nội một năm mới dồi dào sức khỏe, hạnh phúc và thành công.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
.jpg "Trưng bày chuyên đề “Điện Biên Phủ - Tinh thần bất diệt”")
.jpg "Truyền thống, đạo lý \"Uống nước nhớ nguồn\" đã kết tinh thành nét đẹp văn hóa của Tây Hồ")
