NHN Online - Trong thời gian vừa qua, người dân thật sự hoang mang trước hà ng loạt vụ thực phẩm bẩn được phanh phui tiêu thụ trà n lan trên thị trường. Một câu hửi đặt ra là tại sao lại có nhiửu vụ việc đến như vậy? Giải pháp của nhà nước để giải quyết tình trạng trên ra sao?
Nỗi lo thực phẩm bẩn
Thịt lợn được tiêm thuốc ngủ trước khi giết mổ. Thịt nạc bất ngử nhử Salbutamol - một loại chất cấm trong chăn nuôi được trộn trực tiếp và o thức ăn chăn nuôi cho gia súc. Riêng trong năm 2015, đã có 13 vụ sử dụng chất nà y trong ngà nh chăn nuôi bị cơ quan chức năng phanh phui. Đáng nói là trong 9 tấn Salbutamol nhập vử Việt Nam trong 2 năm qua thì bao nhiêu trong số đó đã, đang và sẽ nằm trong miếng thịt lợn được tiêu thụ trên thị trường mỗi ngà y.
Điửu đáng nói là lợn chết do bệnh cũng được bán ra thị trường. Mua và o chỉ với giá 10 nghìn đồng/kg, nếu chắt lọc thì có thể bán với với 40 nghìn đồng/kg, bằng với giá thịt tươi ngoà i thị trường. Thịt bốc mùi hôi thối, người đầy mụn bệnh khi đưa và o nhà hà ng để chế biến thà nh món ăn hay thà nh chả, thà nh giò, thà nh ruốc bán ra ngoà i thì trường thì thật khó cho người tiêu dùng có thể nhận biết đâu là thực phẩm sạch, đâu là thực phẩm bẩn.
Phổi, gan lợn được luộc qua thuốc tẩy để loại mùi hôi tanh, thêm hương liệu tạo mà u và chất bảo quản đã tạo thà nh bò khô. Nhử vậy mà giá đến tay người tiêu dùng chỉ còn 70 nghìn đồng/kg, bằng 1/10 giá bò khô thật.
Lòng động vật dù đã hửng, bốc mùi hôi thối nhưng vẫn được thu gom. Nếu đã thối thì ngâm hóa chất, nếu chưa thối thì người sản xuất trực tiếp cắt ngay trên sà n nhà bẩn thỉu, rồi xúc hết và o chảo rán lên để ra thứ mỡ đen kịt. Và thứ mỡ độc hại, bẩn thỉu đó sẽ đi vử đâu: quán ăn vỉa hè, nhà hà ng hay chính trong bữa ăn của gia đình bạn?
Không chỉ có thịt mà ngay cả rau xanh cũng nhiễm bẩn. Nhử tưới nhớt mà rau xanh mướt rồi người nông dân vô tư đem đi bán. Cứ bán đắt hà ng thì lại tiếp tục tưới nhớt, mặc cho kim loại nặng tồn dư, đầu độc biết bao gia đình hà ng ngà y.
Thật đáng lo ngại khi thịt và rau đửu là mặt hà ng thiết yếu trong bữa cơm của mỗi gia đình nay lại trở thà nh nỗi lo mỗi khi bữa ăn đến. Đ‚n cái gì là sạch? Hơn thế nữa, thịt và rau tồn dư hóa chất, còn nước uống thì còn được pha trực tiếp từ hóa chất. Rượi là sự pha trộn của cồn, chất tạo mà u và nước lã. Cà phê được pha chế ngay từ hóa chất được bà y bán đủ loại, từ cafe chồn đến cafe Moka. Xa hơn là cafe xay, nhưng thực chất lại là 70% là ngô và đậu tương kèm theo hương liệu và chất tạo mà u. Từ ly cafe vỉa hè đến ly cafe máy lạnh, thức uống thông thuộc cà ng nhiửu bọt, cà ng sánh thì cà ng nhiửu hóa chất. thật chưa có bao giử con đường đến với dạ dà y của chúng ta lại ngắn đến như vậy.
Từ người dân hay bắt nguồn từ chính sự thử ơ của cơ quan chức năng?
Nhằm đẩy lùi, tiến tới xóa bử hoà n toà n thực phẩm bẩn ra khửi mâm cơm của người Việt Nam. Tôn vinh những cá nhân, cơ sở, tổ chức có nhiửu đóng góp trong việc chống thực phẩm bẩn “ vì sức khửe của người tiêu dùng, nhiửu cuộc vận động, chiến dịch đã được phát , Chiến dịch Chống thực phẩm bẩndo Diễn đà n Nhà báo Trẻ và Truyửn thông MEC khởi xướng cũng là một trong số đó. Chiến dịch thu hút khá đông các nhà báo tại Hà Nội và các bạn trẻ quan tâm đến vấn đử thực phẩm bẩn.
Trao đổi với TS Nguyễn Thị Kim Thoa “ Vụ Trưởng vụ Pháp luật Hà nh chính “ Hình sự, Bộ Tư pháp tại buổi lễ, bà Thoa cho rằng: Nông dân mình thực ra rất khổ. Do sự thiếu hiểu biết nên đôi khi chỉ nghĩ là nhúng thực phẩm và o hà n the cho giòn hoặc nhuộm hóa chất để cho đẹp hơn mà không hử biết đó là chất cấm, có khả năng gây hại đến sức khửe. Tuy nhiên không thể phủ nhận hà nh vi thiếu ý thức của những người nông dân, cơ sở kinh doanh, mặc dù biết đó là chất cấm, không rõ nguồn gốc, xuất xứ nhưng vẫn thản nhiên dùng mà không cần biết hậu quả của người tiêu dùng gánh phải sẽ như thế nà o, chỉ cần biết lợi nhuận sau những lô hà ng được tiêu thụ là bao nhiêu? Cà ng có lãi thì cà ng là m!
Người dân như thế, còn cơ quan chức năng thì sao? Trong thời gian qua, người dân thấy rõ sự mạnh tay của cơ quan chức năng trong việc phát hiện và xử lí những cá nhân, cơ sở tiêu thụ thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc. Nhử những phát hiện nà y mà hà ng trăm tấn thịt bẩn, nội tạng hôi thối đã được xử lí, không đến tay người tiêu dùng. Đồng thời, cảnh giác cho người dân nên sử dụng thực phẩm sạch, an toà n ở những địa chỉ uy tín và tránh những hà ng hóa không có nguồn gốc xuất xứ để đảm bảo sức khửe. Tuy nhiên, một câu hửi ngược lại tại sao lại phát hiện nhiửu vụ việc trong thời gian ngắn như thế, và nguy hiểm hơn, mức độ và quy mô của thực phẩm bẩn ngà y cà ng tăng và tinh vi hơn để qua mặt các cơ quan chức năng.
Bà Thoa đưa ra ví dụ sáng sớm cán bộ thanh tra tới lò mổ, ngồi đợi ở ngoà i, khi lợn, gà đã là m xong, chỉ cần cộp cái dấu coi như là hoà n thà nh nhiệm vụ. Mới đây là trường hợp cơm ăn không hết, để đến hôm sau cơm chuyển sang mà u hồng. Dù đang trong thời gian kiểm tra nhưng đã gây hoang mang cho người dân vử nghi án gạo giả Trung Quốc. Mặc dù gạo là mặt hà ng Việt Nam xuất khẩu mạnh tại các nước trong khu vực và trên thế giới, tuy nhiên ngay tại chính nước ta, người dân lại quay lưng, sử dụng gạo ngoại. Điửu nà y chứng tử khâu quản lí của nhà quản lý vử lương thực thực phẩm đang bị buông lửng. Tình trạng thực phẩm bẩn trà n lan trên thị trường trước hết thuộc vử trách nhiệm của nhà quản lý, các doanh nghiệp và bởi chính sự buông thả của bản thân người tiêu dùng.
Giải pháp đánh tan thực phẩm bẩn?
Trong cuộc chiến chống thực phẩm bẩn, các cơ quan Nhà nước đã tích cực tham gia với nhiửu giải pháp đồng bộ. Một trong những giải pháp mà dư luận quan tâm hiện nay đó là và o ngà y 1/7, điửu 319 Bộ luật hình sự sẽ chính thức có hiệu lực. Theo đó, người nà o sử dụng chất cấm có khả năng phát tù đến 20 năm. Theo bà Thoa, Luật hình sự trước đây chú trọng và o hậu quả. Nhưng trong Luật mới nà y, luật sẽ chuyển hướng sang xử phạt hà nh vi. Nghĩa là có sử dụng chất cấm là đủ để cấu thà nh tội.
Với việc kết hợp giữa luật Hình sự và chế tà i xử phạt sẽ đem lại hiệu quả cao hơn.Theo bà Thoa, trong luật xử phạt hà nh chính có quy định, người sản xuất, buôn bán những thực phẩm không an toà n có thể phạt 100 triệu đồng đối với cá nhân và 200 triệu đồng đối với tổ chức, đơn vị. Mức phạt nà y áp dụng khi giá trị của sản phẩm chỉ bằng 1/3 “ ¼ số tiửn quy định xử phạt. Nếu cao hơn, tiửn phạt sẽ nhân theo mức 3,5 lần đối với cá nhân, 7 lần đối với tổ chức, tạm đình chỉ từ 3 -5 tháng, tước giấy phép kinh doanh. Vì vậy nếu một trang trại nuôi lợn vi phạm thì số tiửn sử phạt là rất lớn.
Ngoà i biện phát xử lí hà nh chính mạnh tay, điểm đáng chú ý tại Bộ luật là điửu 1, khoản 72 luật Xử lí vi phạm hà nh chính có nội dung: Cá nhân, tổ chức vi phạm hà nh chính vử an toà n thực phẩm, chất lượng sản phẩm mà gây hậu quả lớn hoặc gây ảnh hưởng xấu vử dư luận xã hội thì cơ quan thẩm quyửn có trách nhiệm công bố công khai vử luật xử phạt.
Bà Thoa cho hay, việc công khai danh tính tên cơ sở, đơn vị, cá nhân, tổ chức, kinh doanh thực phẩm bẩn sẽ là bước tiến quan trọng để xóa bử thực phẩm bẩn. Đặc biệt, sau khi có kết luận thanh tra, xử phạt, nhiửu nhất là 3 ngà y, các cơ quan chức năng có trách nhiệm công khai toà n bộ thông tin, hà nh vi vi phạm và nội dung xử phạt trên cổng thông tin điện tử và cơ quan báo chí.
Với sự và o cuộc tích cực của cơ quan Nhà nước như hiện nay, người tiêu dùng có thể tự bảo vệ chính bản thân và gia đình mình trước những nguồn thực phẩm bẩn. Việc tham gia và o Chiến dịch Chống thực phẩm bẩn cũng là một cách để bạn đẩy lùi thực phẩm bẩn trà n lan trên thị trường. Qua chiến dịch nà y, người dân sẽ tiếp nhận được sản phẩm sạch, đó là mục tiêu của chúng tôi, ông Hoang Lâm “ Thư kí tòa soạn báo Lao động phát biểu. Hãy trở thà nh người tiêu dùng thông mình, lên án, tố cáo những tổ chức, cá nhân có hà nh vi gây ảnh hưởng xấu tới sức khửe cộng đồng. Đồng thời bà i trừ những sản phẩm kém chất lượng, những cơ sở kinh doanh thiếu ý thức, trách nhiệm trong việc bảo vệ sức khửe người tiêu dùng.