Đông Chinh Vương

Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Ngày đăng : 17:23, 27/11/2020

(Thành hoàng thôn Hoàng, xã Cổ Nhuế, nay thuộc phường Cổ Nhuế 1, quận Bắc Từ Liêm, TP. Hà Nội)
Đông Chinh Vương
Chùa thôn Hoàng
Hoàng tử con vua Lý Thái Tổ húy là Lực, tháng 10 năm 1018, được nhà vua phong là Đông Chinh Vương phụng chiếu vua cha đi dẹp giặc ở Châu Văn (nay thuộc huyện Văn Uyên), tỉnh Lạng Sơn có qua vùng Cổ Nhuế, huyện Từ Liêm. Ngày ấy, xóm thôn nơi đây chỉ có bờ tre mái rạ, nhà cửa còn đơn sơ, dân cư thưa thớt. Dẫn đầu đoàn quân là hoàng tử cưỡi trên một con ngựa hồng, áo mũ lung linh giáp sắt, hòa trong sắc cờ tung bay đỏ rực cùng voi ngựa và binh khí sáng lòa. Khi đoàn quân tới thôn Hoàng, xã Cổ Nhuế đã thấy dân làng đứng hai bên đường nghênh đón và xin được tôn hoàng tử làm Thành hoàng để thờ phụng lâu dài. 

Thấy dân làng có lòng thành ngưỡng mộ, Hoàng Vương xuống ngựa an ủi và ban cho phẩm vật như bánh dày, chè kho, bánh rán, chè lam, gạo nếp rang, là những thứ lương khô mà đoàn quân mang theo, rồi từ biệt, cùng đoàn quân lên đường chiến đấu. 

Dân làng bịn rịn bái lạy rồi đi theo quân một đoạn đường dài. Mãi đến khi bóng cờ khuất dần sau những con đường quê, dân làng mới trở về và cầu chúc cho đoàn quân chiến thắng.

Tháng 2 năm Mậu Thìn (1028), Hoàng Vương thắng trận trở về, dân làng ra đón mừng rất thành kính. Khi về đến Thăng Long, trước điện Càn Nguyên, Hoàng Vương quỳ trước thềm rồng báo tin thắng trận và tâu xin với cha rằng: “Đội ơn uy linh của trời đất, quân đi đến đâu thắng đến đó. Phàm những nơi đi qua và trở về dân ra đón hai bên đường gồm 82 xã, đều muốn xin hoàng nhi làm phúc thần địa phương”.

Tất cả lời tâu xin đều được vua cha chấp thuận. Dân làng Cổ Nhuế được xuống chiếu ban cho 1.600 mẫu ruộng và được miễn tô thuế ba năm. 

Đến năm Thiên Thành thứ 2 (1029), Hoàng Vương có nhờ người tinh thông phong thủy tìm đất dựng chùa để thờ Phật, khi tìm thấy đất đẹp ở vùng Cổ Nhuế, Hoàng Vương bèn cho xây dựng. Nhưng thấy dân nơi đây còn nghèo khó, nên công chúa thứ tư, con vua Lý, tên là Tả Minh Hiển xin bỏ tiền ra xây dựng theo khuôn mẫu định trước. Sau khi chùa được xây xong, dân làng đã lên kinh thành Thăng Long xin được thờ công chúa bên tả và được Hoàng Vương chấp thuận. 

Đình thôn Hoàng được dựng từ lâu đời. Hiện vật trong đình thờ Thần hoàng Đông Chinh Vương còn 17 đạo sắc phong từ thời Cảnh Hưng nhà Lê đến thời Khải Định nhà Nguyễn; có một cuốn ngọc phả; ba ngai thờ, một kiệu bát cống cho khắc chữ “Cảnh Hưng Giáp Thìn niên” (năm 1784)…

Trong đình có đôi câu đối:

Cổ Pháp thiệu cơ, Lý lệnh trụ lưỡng triều khai thế
Nhuệ Giang lưu dấu tích, Việt phúc thần lịch đại bao phong.
Nghĩa:

Cổ Pháp dựng cơ đồ, Lý lệnh trụ mở mang hai triều đại
Nhuệ Giang lưu dấu tích, thần nước Việt được phong tặng các đời. 

Hiện ở làng Cổ Nhuế, ngoài đình thôn Hoàng còn có đình thôn Viên cũng thờ Đông Chinh Vương.

Hằng năm, vào ngày 10 tháng 2, kỷ niệm ngày Đông Chinh Vương xuất quân đi đánh giặc Văn Châu năm xưa, dân làng Cổ Nhuế lại mở hội lớn. Đám rước từ đình thôn Hoàng tới chùa Sùng Quang, qua đền Bà Chúa, đến cuối làng rẽ ra chùa Anh Linh. Đi hết lượt, đoàn rước thánh quay về đình thôn Hoàng cúng giã. 

Đình thờ Đông Chinh Vương đã được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. 

Văn Sáu (sưu tầm)